ĐỊNH NGHĨA VÀ NGUYÊN NHÂN
Bệnh biểu hiện bằng các chứng trạng tự nhiên té ngã mê man, nói ngọng, méo miệng, liệt nửa người V.V…. Do nhiệt quá thịnh sinh phong hoặc đàm thấp mạnh sinh nhiệt, nhiệt sinh phong. Các nguyên nhân ấy đưa đến tình trạng kinh lạc bị bế tắc ở cục bộ hoặc gây liệt nửa người hoặc hoàn toàn.
THỂ BỆNH
Có 2 thể bệnh:
Trúng phong kinh lạc (nhẹ)
Triệu chứng:
Méo miệng (liệt mặt), bại liệt nửa người, da dẻ tê tái, cứng lưỡi nói . ngọng ngịu.
Điều trị:
Thuốc:
Kinh giới tươi 100g
Bạc hà tươi 50g
Giã nhỏ vắt lấy nước cốt lọc trong, người lớn uống 2 thìa canh/lần, trẻ em 1 thìa/ lần.
Châm cứu: Địa thương, Giáp xa, Hợp cốc, Ngoại quan, Hoàn khiêu, Dương lăng tuyền, Túc tam lý.
Trúng tạng phủ
- Chứng bế
Triệu chứng:
Mê man, tay nắm chặt, hàm răng nghiến chặt, mặt đỏ, thở mạnh, đàm khò khè, đại tiện không tự chủ (thực chứng).
Điều trị:
Thuốc:
Quả bồ kết (bỏ hột, nướng vàng) 12g Bán hạ sống 10g
Nếu không có Bán hạ chỉ dùng Bồ kết, tán nhỏ thổi vào mũi, hắt hơi thì dễ chữa và nhiều khi hắt hơi được rồi khỏi. Nếu không hắt hơi được thì khó chữa hơn.
Châm cứu: Nhân trung, Bách hội, Thập tuyên, Hợp cốc. Đàm nhiều gia Phong long.
- Chứng thoát
Triệu chứng:
Mắt nhắm, miệng há, tay mỏ xoè, thỏ yếu, mồ hôi ra nhiều , chân tay lạnh, đái ỉa không biết (hư chứng).
Điều trị:
Thuốc:
Sâm tốt 10g
(nếu không có Sâm tốt thì tạm dùng Đảng sâm với liều lượng gấp 3)
Phụ tử chế (phải có) 8g
Đổ 200ml nước sắc lấy 100ml, chia 2 lần, cách 10 phút uống 1 lần.
Trước khi uống nên sử dụng ngay châm cứu.
Châm cứu: Quan nguyên, Khí hải (cứu), Thần khuyết (cứu cánh muối). Không hạn chế số mồi cứu, thấy mồ hôi cầm, chân tay nóng lại, mạch đập trở lại.
Đây là trường hợp nặng có nhiều nguyên nhân phức tạp, cần phải kết hợp kịp thời nhiều phương pháp một cách thận trọng.
PHÒNG BỆNH
Người tuổi già khí huyết suy nhược nếu thấy đầu ngón tay tê dại, thốt nhiên lưỡi cứng nói khó và chóng mặt có khi qua loa rồi khỏi nhưng đó là dấu hiệu báo trước của trúng phong, cần phải cảnh giác.
Gợi ý liên hệ
Liên hệ chứng nhũn não, xuất huyết não và cao huyết áp.