VIÊM MŨI DỊ ỨNG
Viêm mũi dị ứng là biểu hiện của bệnh ở mũi, do niêm mạc mũi bị viêm kèm theo các triệu chứng: hắt hơi, chảy mũi, phù nề niêm mạc mũi, dẫn đến nghẹt mũi, rối loạn sự thông khí, làm ứ đọng dịch trong các xoang và hậu quả là bị viêm mũi xoang dị ứng.
Ở Mỹ có khoảng 20% dân số bị viêm mũi dị ứng.
Viêm mũi dị ứng thường bắt đầu trước 20 tuổi, cao nhất từ 12 – 15 tuổi. Tuy nhiên mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Bệnh tiến triển ngày một nặng hơn. Trường hợp viêm mũi dị ứng do phấn hoa có thể giảm khi di chuyển khỏi vùng có phấn hoa bệnh sẽ đỡ.
Nguyên nhân của viêm mũi dị ứng:
- Môi trường sống: do bụi nhà, bọ chét, bào tử nấm, lông chó, mèo, chăn gối lông thú.
- Tác nhân theo mùa: phấn hoa, cây cỏ.
- Liên quan đến nghề nghiệp: hóa chất.
- Thực phẩm: các lọai thực phẩm như cá, cua, tôm…
NHỮNG YẾU TỐ DỊ ỨNG
- Cơ địa: cơ thể dễ phản ứng với các vất lạ, mùi lạ.
- Di truyền từ đời trước sang đời sau với một lọai dị ứng. Khi cả mẹ và cha đều dị ứng con cái sẽ bị dị ứng nặng hơn.
- Tiếp xúc: thường xuyên tiếp xúc với hóa chất.
- Khu trú địa lý: ảnh hưởng đến dị ứng hoặc tốt hơn hoặc xấu hơn.
- Sự ô nhiễm: không khí bị ô nhiễm, thậm chí người mẹ hút thuốc con họ có thể bị dị ứng với khói thuốc.
- Dị hình hốc mũi: vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi, polype mũi, VA là yếu tố ảnh hưởng đến viêm mũi dị ứng.
- Nhiễm trùng: nhiễm trùng đường hô hấp trên thường xảy ra cũng là yếu tố ảnh hưởng đến dị ứng.
DỊ ỨNG XẢY RA NHƯ THẾ NÀO?
- Vật lạ (phấn hoa, lông thú, hóa chất …gọi là kháng nguyên) xâm nhập vào cơ thể, cơ thể bạn sẽ sản xuất ra chất chống lại vật lạ đó (gọi là kháng thể IgE), hay bạn được di truyền IgE từ cha mẹ.
- Khi vật lạ (kháng nguyên) xâm nhập vào cơ thể bạn lần thứ 2: IgE của cơ thể bạn sẽ gắn với vât lạ đó và tạo ra hàng loạt phản ứng trong cơ thể tạo ra hóa chất trung gian làm cho vi mạch giãn ra và chứa đầy máu, các chất dịch được tiết ra, niêm mạc mũi bị sưng phù. Tất cả những chuỗi phản ứng xảy ra cộng với hiện tượng viêm cũng đồng thời xảy ra, làm cho nghẹt mũi, chảy dịch, hắt hơi, ngứa mũi. Phản ứng dị ứng tại mũi xảy ra.
VIÊM MŨI XOANG DỊ ỨNG
Viêm mũi xoang dị ứng là bệnh viêm xoang ở người bị dị ứng, do vậy các triệu chứng của viêm mũi dị ứng luôn tồn tại và biểu hiện trên lâm sàng ở mức độ nặng hơn.
- Ngứa mũi, hắt xì, chảy mũi, nghẹt mũi là triệu chứng luôn xuất hiện. Do thời gian viêm mũi dị ứng kéo dài, niêm mạc hốc mũi, niêm mạc trong các xoang bị phù nề thoái hóa dạng polype.
- Các dị hình hốc mũi: vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi làm tăng các triệu chứng dị ứng.
Bệnh tiến triển càng ngày càng nặng, niêm mạc các xoang dầy lên dần dần chiếm hết diện tích trong các xoang, polype phát triển ra hốc mũi, che kín dần hốc mũi gây nghẹt mũi thường xuyên, chảy mũi, nặng đầu. Bệnh nhân nói giọng mũi kín.
Nội soi mũi xoang thấy polype che một phần hay toàn bộ hốc mũi. Phim chụp cắt lớp điện toán có hình ảnh mờ các xoang và hốc mũi một hay hai bên.
Điều trị: phẫu thuật nội soi mũi xoang cố gắng lấy sạch các tế bào sàng, xoang hàm đồng thời kết hợp với Steroid xịt mũi. Việc chăm sóc sau mổ rất quan trọng, sau mổ cần tái khám định kỳ để bác sĩ lấy những polype còn sót.