Viêm họng Áp tơ (viêm họng mụn nước, hoặc viêm họng hạch lympho cấp tính):
Dịch tễ học
Bệnh được mô tả từ năm 1920 và hiện nay được cho là do virus Coxsacki nhóm A, typ 2, 3, 4, 5, 6, 10 và 22 gây ra. Bệnh phát thành dịch ở nhũ nhi và trẻ em.
Triệu chứng
Bệnh khởi phát bởi dấu hiệu phát ban đỏ mụn nước xuất hiện ở các trụ trước của màn hầu. Các mụn nước có thể bị loét ra, và ban có thể lan tới cả bàn tay và bàn chân. Đồng thời, người ta còn thấy những dấu hiệu toàn thân như: sốt, chán ăn, nôn, nhức đầu, mệt lả. Bệnh diễn biến chủ yếu lành tính trong vòng 6-10 ngày.
Chẩn đoán phân biệt
Viêm miệng herpes (viêm miệng mụn rộp: những tổn thương sâu hơn và gây đau hơn, nằm ở phần trước của niêm mạc miệng).
Điều trị
Chỉ điều trị triệu chứng.
- BỆNH CÚM MÙA HÈ: được cho là do virus Coxsackie nhóm A và B gây ra; bệnh biểu hiện bởi sốt, những dấu hiệu nhiễm khuẩn đường hô hấp và ho. Diễn biến lành tính. Điều trị: điều trị triệu chứng.
- VIÊM MÀNG NÃO VÔ KHUÂN: xem viêm màng não do virus.
- VIÊM NỘI TÂM MẠC CẤP LÀNH TÍNH: do các virus Cosxackie nhóm B typ 1, 2, 3, 4, và 5, và nhóm A typ 23 gây ra. Bệnh có biểu hiện là đau ngực vùng trước tim xuất hiện đột ngột và tăng thêm trong thì thở vào, sốt, đau cơ, nhức đầu. Nghe tim phổi mới đầu thấy tiếng cọ màng ngoài tim (ngoại tâm mạc), sau đó các dấu hiệu tràn dịch màng ngoài tim xuất hiện kèm theo những thay đổi về điện tâm đồ. Diễn biến lành tính, nhưng có xu hướng tái phát. Điều trị triệu chứng.
- VIÊM NÃO CỔ TIM SO SINH: do virus Coxsackie nhóm B truyền qua rau thai từ mẹ sang con gây ra. Triệu chứng xuất hiện 8-10 ngày sau khi sinh: nôn, ỉa chảy, viêm họng, sốt, mạch nhanh, nhịp thở nhanh, tím tái, mệt lử. Điện tâm đồ biến đổi và có những dấu hiệu màng não và não. Hậu quả có thể nguy kịch trong 50% trường hợp do truy tuần hoàn.
- VIÊM GAN TRẺ EM TRƯỚC Tuổi ĐI HỌC: virus Coxsackie có thể khu trú ở gan và gây ra gan lách to, sốt, sưng hạch bạch huyết, buồn nôn, nôn, viêm họng, viêm kết mạc. Diễn biến tự nhiên thuận lợi, nhưng có thể có tái phát.
- HỘI CHỨNG “BÀN CHÂN – BÀN TAY- MIỆNG” (sốt aptơ): bệnh sốt lành tính, kèm theo viêm miệng aptơ và mụn nước mọc ở bàn tay và bàn chân. Bệnh được cho là do virus Coxsackie nhóm A typ 16 gây ra.