Chỉ số huyết áp bình thường là bao nhiêu ?

Cho đến nay, mức huyết áp được coi là của người bình thường vẫn còn là những con số quy ước. Năm 1978, Tổ chức Y tế Thế giới đã quy định mức huyết áp < 140/90 mmHg thì được coi là bình thường, từ 160/95 mmHg trở lên là tăng huyết áp chính thức, cần được điều trị, từ > 140/90 đến 160/95 mmHg là tăng huyết áp giới hạn, cần được theo dõi, “các giới hạn huyết áp này áp dụng cho người lớn ở cả hai giới và ở các lứa tuổi; người ta cho rằng con số huyết áp ở trẻ em thấp hơn so với người lớn nhưng vẫn còn chưa có con số chính xác về tăng huyết áp ở trẻ em”.

Trong quá trình thực hiện các thầy thuốc thấy các mức quy định trên là cao quá, từ 140/90 mmHg trở lên huyết áp đã có thể gây nhiều ảnh hưởng xấu cho cơ thể; nghiên cứu ở Framingham (là một trung tâm lớn ở Hoa Kỳ được Tổ chức Y tế Thế giới chọn làm điểm để nghiên cứu về dịch tễ học các bệnh tim mạch) cho thấy ở nhóm người có huyết áp từ > 140/90 mmHg đến < 160/95 mmHg, theo dõi trong 20 năm thì số tai biến tim mạch kể từ tai biến mạch máu não, suy tim, suy mạch vành… đến tử vong do nguyên nhân tim mạch đều tăng gần gấp đôi so với những người có huyết áp < 140/90 mmHg; nhiều nghiên cứu về dịch tễ cho thấy “nguy cơ tai biến là thấp nhất khi huyết áp tâm thu < 120 mmHg và huyết áp tâm trương < 80 mmHg, các huyết áp tâm thu và/hoặc tâm trương cao hơn thường dẫn đến tăng các biểu hiện bệnh lý về tim mạch, thận và tử vong nhiều hơn”. Vì những lẽ đó, năm 1993 Tổ chức Y tế Thế giới và Hội Tăng huyết áp thế giới đã xem xét lại và đã ra những quy định mới, lấy mốc < 140/90 mmHg là mức huyết áp bình thường, từ 140/90 mmHg trở lên là tăng huyết áp chính thức, cần phải điều trị.

Năm 1999 và năm 2003, Tổ chức Y tế Thế giới và Hội Tăng huyết áp thế giới lại họp lại, trong các khuyến cáo bổ sung vẫn giữ những quy định đề ra từ năm 1993, coi mốc < 140/90 mmHg là mức huyết áp bình thường nhưng cần phân biệt:

• Huyết áp tối ưu (nghĩa là có nguy cơ tim mạch thấp nhất) khi huyết áp tâm thu < 120 mmHg, huyết áp tâm trương < 80
• Huyết áp bình thường: khi huyết áp tâm thu < 130 mmHg, huyết áp tâm trương < 85
• Huyết áp bình thường cao: khi huyết áp tâm thu 130-139 mmHg, huyết áp tâm trương 85-89 mmHg; Người có mức huyết áp này dễ bị bệnh tăng huyết áp (ở Hoa Kỳ người ta coi mức huyết áp này là tiền tăng huyết áp).

TRỊ SỐ HUYẾT ÁP MỤC TIÊU TRONG ĐIỀU TRỊ (theo JNC 8)

1. Người từ 60 tuổi trở lên: < 150/90 mmHg

2. Người dưới 60 tuổi: < 140/90 mmHg

3. Người có bệnh đái tháo đường và/hoặc bệnh thận mạn với bất kỳ tuổi tác: < 140/90 mmHg.

Cuộc điều tra lớn về tình hình huyết áp và bệnh tăng huyết áp của Viện Tim mạch Việt Nam tiến hành ở 27 trung tâm thuộc 20 tỉnh thành với 7 vùng địa lý khác nhau trong cả nước từ 1989 đến 1992 cho thấy huyết áp bình thường của người Việt Nam từ 16 tuổi trở lên là 120/75 mmHg, trong đó:

• Nam: trung bình là 122/76 mmHg
• Nữ: trung bình là 119/75 mmHg