I. ĐẠI CƯƠNG
Răng khôn thường là răng mọc sau cùng trên cung răng ở người trưởng thành. Do là răng mọc sau cùng khi các răng vĩnh viễn khác và xương hàm đã phát triển gần như hoàn chỉnh, không tăng trưởng thêm và có độ cứng cao nên răng thường bị thiếu chổ dẫn đến dễ bị lệch và ngầm trong hoặc dưới xương hàm.
II. CHẨN ĐOÁN
- Triệu chứng lâm sàng :
Đau vùng răng khôn mới mọc
Má cùng bên sưng, tụ hoặc lan tỏa Khít hàm hoặc há miệng hạn chế Nhai, nuốt, nói khó
Lợi trùm sưng, ấn có mủ chảy ra Sốt.
- Chụp X quang: chụp phim quanh chóp hoặc chếch nghiêng hoặc phim toàn cảnh hoặc CT scan (nếu cần) cho thấy hình ảnh răng khôn lệch ngầm trong xương .
- Xét nghiệm máu: xét nghiệm máu tiền phẫu, các xét nghiệm phát hiện bệnh nội khoa (nếu có).
- Chẩn đoán phân biệt:
U xương hàm
Nang do răng ngầm U men
Viêm mô tế bào không do răng, do bệnh lý toàn thân hoặc suy giảm miễn dịch…
III. ĐIỀU TRỊ:
- Nguyên tắc:
Nội khoa rạch tháo mủ, điều trị tích cực, theo dõi nhiễm khuẩn huyết
PT nhổ răng nguyên nhân
- Điều trị:
- Sử dụng kháng sinh phù hợp, có thể phối hợp kháng
- Chống sưng viêm.
- Giảm đau, hạ sốt.
- Rạch tháo mủ khi ổ mủ hình thành, đặt mèche, chăm sóc vết thương trong miệng, ngoài mặt.
- Phẫu thuật nhổ răng nguyên nhân.
- Chăm sóc sau rạch, sau phẫu thuật:
+ Rửa vết mổ mỗi ngày bằng NaCl 0,9 % hoặc povidine pha loãng 1/10.
+ Rút mèche ( nếu có).
Thuốc
a/ Kháng sinh
- Nhóm amoxycillin + acid clavulanic 625mg x 3 lần/ ngày hoặc 1gr x 2 lần /ngày Kết hợp Metronidazol 500mg x 2 lần /ngày
- Nhóm cephalosporins : tùy tình trạng bệnh mà sử dụng thế hệ I, II, III Cefotaxime 1g 2- 4 g/ ngày
Kết hợp: Gentamycine 80mg x 2 lần /ngày
Có thể thêm Metronidazol 500mg/ 100ml truyền tĩnh mạch.
b/ Kháng viêm:
Depersolone 30mg/ngày/ 3-5 ngày
Hoặc Hydrocortisione 100mg – 200mg /ngày/ 3-5 ngày Hoặc dexamethasone 4mg 1 ống x 2/ngày/3-5 ngày c/Giảm đau hạ sốt:
Paracetamol 0,5g -2g /ngày (có thể truyền tĩnh mạch).
d/ Nâng đỡ thể trạng:
Glucose 10% hoặc 30% 500ml x 2 chai/ ngày TTM Laroscorbine 1g /ngày
Vitamin B1,B6,B12
IV. XUẤT VIỆN, THEO DÕI
- Cắt chỉ sau 7-10 ngày.
- Tái khám ngay khi có dấu hiệu sưng, đau, chảy dịch, mủ.