Nguyên lý
Các chỉ số tế bào máu phản ánh trực tiếp hoặc gián tiếp tình trạng sinh lý hoặc một số bệnh lý của cơ thể, có khả năng cung cấp những bằng chứng sớm nhất về các thay đổi tình trạng sức khỏe và tiến triển bệnh lý.
Chỉ định
Xét nghiệm cơ bản.
Chống chỉ định
Không có.
Chuẩn bị
Người thực hiện
01 kỹ thuật viên (làm bằng máy).
Phương tiện, hóa chất
Dụng cụ
Máy đếm tế bào tự động theo nguyên lý trở kháng và laser;
Máy in kèm theo;
Máy lắc ống máu;
Bàn sấy (đèn hoặc máy sấy tiêu bản);
Cóng (bể) nhuộm tiêu bản;
Giá cắm tiêu bản;
Kính hiển vi quang học;
Máy lập công thức bạch cầu;
Mã vạch, giấy in kết quả, sổ nhật ký máy, số lưu kết quả;
Ống nghiệm có chất chống đông;
Lam kính, lam kéo;
Bút chì đánh dấu, bút dạ ghi số, bút bi vào sổ;
Dầu soi kính, gạc;
Găng tay.
Hóa chất
Máu chuẩn máy;
Dung dịch chạy máy, rửa máy;
Cồn tuyệt đối cố định tiêu bản;
Dung dịch Giemsa nguyên chất và Giêm sa pha loãng 1/5;
Mẫu bệnh phẩm
2ml máu ngoại vi chống đông bằng EDTA.
Phiếu xét nghiệm
Giấy chỉ định xét nghiệm (biểu mẫu số 30/BV 01), có ghi đầy đủ thông tin về người bệnh, có đánh dấu những thông số cần xét nghiệm, ghi rõ ngày tháng năm và chữ ký bác sĩ ra y lệnh.
Các bước tiến hành
Nhận bệnh phẩm
Kiểm tra mẫu máu: đủ số lượng và chất lượng, trên ống phải ghi đầy đủ thông tin phù hợp với giấy xét nghiệm;
Điều dưỡng ghi và ký nhận vào sổ nhận bệnh phẩm;
Dán mã vạch vào giấy xét nghiệm và ống máu (cùng một mã số);
Nhập thông tin người bệnh vào phần mềm Medisoft và Labcom.
Tiến hành kỹ thuật
Kiểm tra hóa chất và đồ tiêu hao: hóa chất còn hay hết, hạn sử dụng;
Bật máy tính và bật máy xét nghiệm;
Chuẩn máy (QC): để mẫu chuẩn lên máy lắc khoảng 10 phút. Khi máy đủ nhiệt độ thì tiến hành chuẩn tất cả các chỉ số theo từng lô. Sau khi đạt chuẩn thì tiến hành chạy mẫu.
Kiểm tra mẫu trước khi chạy: thông tin hành chính, chất lượng mẫu.
Chọn chế độ và chương trình làm việc tương ứng với chỉ định.
Xếp mẫu bệnh phẩm lên rack bệnh phẩm, theo thứ tự từ trái sang phải, mặt mã vạch hướng về phía khe đọc. Đặt rack vào khay chuyển mẫu tự động.
Chạy máy: khởi động chế độ chạy tự động, vừa chạy máy vừa theo dõi máy.
Xem và in kết quả.
Trường hợp có bất thường: kéo tiêu bản và nhuộm Giemsa. Sau đó, đọc trên kính hiển vi và đối chiếu tiêu bản với kết quả chạy máy.
Nhận định kết quả
Nếu kết quả chạy máy phù hợp với tiêu bản, nhân viên xét nghiệm ký, ghi ngày tháng xét nghiệm và trả.
Nếu kết quả chạy máy không phù hợp, phải kiểm tra lại và báo cáo bác sĩ.
Lưu ý: Thời gian từ khi lấy máu ra khỏi thành mạch đến khi làm xét nghiệm không quá 6 giờ.
Sai sót và xử trí
Nhầm mẫu bệnh phẩm.
Máy chạy không đúng hoặc nhầm kết quả.
Mẫu bệnh phẩm lấy không đủ số lượng, bị đông, hoặc vỡ hồng cầu.
Báo lại lâm sàng trường hợp nhầm bệnh phẩm và giấy xét nghiệm.
Chạy lại mẫu trường hợp nhầm kết quả.
Yêu cầu lấy lại mẫu trong trường hợp mẫu không đạt chất lượng.