Thanh phế bài độc thang (清肺排毒汤)
Mục lục
Hiệu quả của bài thuốc Thanh phế bài độc thang
Theo《Phytomedicine》tạp chí thực vật y học : Trong số 8939 bệnh nhân nhập viện với bệnh Covid – 19, 29% được điều trị bằng thuốc Thanh phế bài độc thang. Tỷ lệ tử vong tại bệnh viện của những bệnh nhân không dùng Thanh phế bài độc thang là 4,8%, so với 1,2% của những bệnh nhân nhận Thanh phế bài độc thang.
Một báo cáo của Quốc Vụ Viện Trung Quốc, dùng trên 701 trường hợp: 130 trường hợp khỏi rồi xuất viện, 51 trường hợp các triệu chứng biến mất, 268 trường hợp cải thiện triệu chứng, 212 trường hợp triệu chứng bình ổn, không nặng thêm.
Nguồn gốc và phân tích bài thuốc Thanh phế bài độc thang
Trong cuộc họp vào mồng 2 tết tại viện Khoa Học Trung Y Trung Quốc: Thống nhất cho rằng nguyên nhân do “Hàn thấp dịch” gây ra.
Viện sĩ Vương Vĩnh Viêm đề xuất Ma hoàng phụ tử tế tân thang hợp Quế chi khứ Thược Dược.
Quốc y đại sư Tiết Bá Thọ cho rằng Thương hàn luận chủ yếu để điều trị hàn thấp dịch gây ra, vậy cần phải dùng Ma Hoàng là tất yếu, Tuyên phế thấu tà, tức khai biểu bế lại khai phế bế, tiêu tán chất uất ẩm ở phế gian, Ma hoàng là thuốc trọng yếu để tuyên tán phế tà, Ma Hoàng lại là thánh dược lợi tiểu tiện khứ thấp, là thánh dược Tuyên thông hàn ngưng huyết mạch ứ trệ.
Từ kinh nghiệm học thuật điều trị Thương hàn, ôn bệnh, ôn dịch ông đề cao bài thuốc sài hồ quế chi thang, chính là Tiểu sài hồ thang hợp Quế chi thang.
Tổng kết dịch Covid – 19 lần này là hàn thấp dịch của thời Trọng cảnh. Thanh phế bài độc thang trong điều trị Covid – 19 là kết hợp và ứng dụng từ kinh nghiệm phương của Trương Trọng Cảnh. Khư hàn bế lại lợi tiểu tiện khư thấp, Ma hoàng có thể tăng tác dụng khứ thấp của ngũ linh tán. Ngũ linh tán khống chế sự phát hãn khắc nghiệt của Ma Quế (Ma hoàng Quế chi). Thanh phế bài độc thang là 1 phức phương. Quế chi cam thảo cay ngọt hóa dương phù chính, Linh quế thuật cam lại có tác dụng kiện tỳ hóa ẩm. Do Covid – 19 khí đoản, tuy suyễn không rõ rệt, kỳ thực phế bế không thông, có suyễn khái càng là nghiêm trọng, Hợp dụng xạ can ma hoàng thang và Quất chỉ khương thang, Tiểu sài hồ thang là thiếu dương bệnh, bán biểu bán lý, lại có thể thông lợi tam tiêu, để phòng ngừa tà nhập lý, lại điều can hòa vị, bảo hộ công năng tiêu hóa, thêm Hoắc hương để phương hương hóa thấp, Dùng Thạch cao phòng uất mà hóa nhiệt.
Thanh phế bài độc thang là tổ hợp phương tễ từ trung y kinh điển, bao gồm Ma hạnh thạch cam thang, Xạ can ma hoàng thang, Tiểu sài hồ thang, Ngũ linh tán, tính vị bình hòa.
Thành phần bài thuốc:
Ma Hoàng 9g, Chích Cam Thảo 6g, Hạnh Nhân 9g, Sinh Thạch Cao 15~ 30g (sắc trước), Quế Chi 9g, Trạch Tả 9g, Chư Linh 9g, Bạch Thuật 9g, Phục Linh 15g, Sài Hồ 16g, Hoàng Cầm 6g, Khương Bán Hạ 9g, Sinh Khương 9g, Tử Uyển 9g, Đông Hoa 9g, Xạ Can 9g, Tế Tân 6g, Hoài Sơn 12g, Chỉ Thực 6g, Trần Bì 6g, Hoắc Hương 9g.
Cách dùng:
Nếu có điều kiện, mỗi lần uống hết thuốc có thể uống thêm nửa bát Đại Mễ thang, trường hợp lưỡi khô tân dịch khuy hư có thể nhiều uống tới một bát. (Chú ý: Nếu người bệnh không sốt thì cần dùng Sinh Thạch Cao liều nhỏ, sốt hoặc sốt cao có thể gia tăng liều dùng Sinh Thạch Cao). Nếu chứng trạng chuyển biến tốt đẹp mà chưa khỏi hẳn thì dùng uống liệu trình thứ 2, nếu người bệnh có tình trạng đặc biệt hoặc bệnh nền khác, liệu trình điều trị thứ 2 có thể căn cứ tình trạng thực tế để chỉnh sửa đơn thuốc, chứng trạng biến mất thì dừng thuốc.
Hiện nay bài thuốc vẫn đang được áp dụng trong toàn Trung Quốc.
Văn phòng ủy ban y tế sức khỏe quốc gia và Văn phòng cục Quản lý trung y dược quốc gia << về thông tri khuyến cáo sử dụng “Thanh Phế Bài Độc Thang” trong Trung Tây y kết hợp cấp cứu bệnh Viêm Phổi do Covid 19 >> (chính hàm của ban Trung Y Dược Quốc Gia số 22〔 2020〕).
Bác sĩ nội trú Nguyễn Trung Xin
“https://hoibacsy.vn/dong-y-chua-benh/thanh-phe-bai-doc-thang-nguon-goc-phan-tich-va-hieu-qua-voi-covid-19/”