MẦN TƯỚI-Eupatorium staechadosmum

Herba Eupatorii staechadosmi

            Dược liệu là bộ phận trên mặt đất phơi khô hoặc tươi của cây mần tưới (còn gọi là mần tưới trắng ) –Eupatorium staechadosmum Hance, họ Cúc -Asteraceae.

            Cây thuộc thảo, cao trung bình 50 cm có thể đến 1m. Thân, cành nhẵn, phân nhiều nhánh. Lá mọc đối thuôn dài khoảng 10 cm rộng 2cm, đầu nhọn, có khía răng thưa, vò lá có mùi thơm đặc biệt. Hoa đầu hợp thành ngù, mỗi đầu gồm 5 hoa trắng hay hơi hồng, rất thơm. Cây được trồng rải rác trong một số vườn ở nông thôn các tỉnh miền Bắc.

– Các dẫn chất coumarin: coumarin chính danh (= benzo a pyron) và ayapin

– Các chất khác ở dạng lỏng: 2-hydroxy-4 methyl acetophenon(I) , 8,10, epoxy-9-acetoxy-thymol-angelat(II), 9-isobutyryloxy-8,10-dihydroxy thymol(III), 9-ange-loyloxy-8,10-dihydroxy-thymol(IV)

            Cây được dùng trong dân gian để làm thuốc xông phối hợp với các lá cây khác để giải cảm. Dùng khi bị chấn thương, mụn nhọt, lở ngứa ngoài da.Trong y học cổ truyền còn dùng để chữa bế kinh, kinh nguyệt không đều, phụ nữ sinh đẻ đau bụng do ứ huyết, phù.

            Ngày dùng 6-12g. Cây mần tưới trắng đã được ghi vào dược điển Việt Nam.

TÀI LIỆU THAM KHẢO