Những khối u nguyên phát ở các khớp hiếm gặp. Người ta phân biệt những trường hợp sau:
- Bệnh sụn khớp (bệnh sụn hoạt dịch):viêm màng hoạt dịch nhung mao mạn tính trong đó một số nhung mao hoạt dịch bị dị sản sụn, biến thành mô sụn rồi bị calci hoá (vôi hoá). Những nhung mao hoạt dịch bị calci hoá có thể đứt rời ra và rơi tự do vào trong ổ khớp. Khớp bị bệnh sưng to, đau, và các động tác bị hạn chế. Điều trị: cắt bỏ màng hoạt dịch.
- U màng hoạt dịch lành tính: là một nốt (cục) đơn độc hoặc nhiều nốt phát triển ở phía trong bao khớp. Bệnh thường xuất hiện ở khớp gối.
- U màng hoạt dịch ác tính hoặc sarcom màng hoạt dịch: u ác tính phát triển ở cạnh một khớp, xuất phát từ một túi hoạt dịch quanh khớp, u màng hoạt dịch ác tính biểu hiện như một khối bất thường nằm ở cạnh khớp, màu trắng nhạt, đôi khi có chứa những nang (kén), u màng hoạt dịch- ác tính thường gặp ở trẻ em và vị thành niên. Tiên lượng rất nặng vì hay có di căn, nhất là di căn vào phổi. Chẩn đoán bằng sinh thiết
và xét nghiệm mô bệnh học.
- U mạch máu: phát triển ở trẻ em, xuất phát từ màng hoạt dịch và biểu hiện lâm sàng bởi tràn dịch khớp có máu. Điều trị: cắt bỏ bằng phẫu thuật.