PHÙ BÌNH
Herba Spirodelae polyrrhizae
Tử Bình
Toàn thân đã phơi hay sấy khô của cây Bèo tấm tía (Tử bình) (Spirodela polyrrhiza (L.) Schleid.), họ Bèo tấm (Lemnaceae).
Mô tả
Dược liệu dạng lá phẳng, dẹt, hình trứng hoặc hình trứng tròn, đường kính dài 2 – 5 mm; phần lớn lá đơn hoặc 2 – 3 phiến lá mọc chụm lại, mặt trên màu lục nhạt hoặc lục xám, cạnh lệch có một chỗ trũng nhỏ, mép nguyên, hơi cong. Mặt dưới màu lục tía hoặc tía nâu, có ít sợi rễ nhỏ dài 2 – 3 mm. Thể nhẹ, chất mềm dễ vỡ nát. Mùi nhẹ, vị nhạt.
Độ ẩm
Không quá 12% (Phụ 5.16, 1 g, 85oC, 4 giờ)
Chế biến
Thu hoạch vào tháng 6 – 9, vớt lấy Bèo tấm tía, rửa sạch, loại bỏ tạp chất, phơi khô.
Bào chế
Loại bỏ tạp chất, sàng bỏ những mảnh vụn, rửa sạch, phơi khô.
Bảo quản
Để nơi khô, thoáng mát, tránh mốc.
Tính vị, quy kinh
Tân, hàn. Vào kinh phế.
Công năng, chủ trị
Tuyên tán phong nhiệt, thấu chẩn, lợi tiểu, phát hãn, thoái nhiệt. Chủ trị: Sởi không mọc, phong chẩn ngứa, phù thũng, tiểu ít.
Cách dùng, liều lượng
Ngày uống 3 – 9 g dạng thuốc sắc, hoặc
hoàn tán. Dùng ngoài: Lượng thích hợp sắc lấy nước để ngâm, rửa.