BAN RỖ
Tên khác: Hồ nam liên kiều.
Tên khoa học: Hypericum ascyron L.; thuộc họ Măng cụt (Clusiaceae).
Mô tả: Cây thảo lâu năm, không lông, cao 50-80cm, nhánh có 4 cạnh. Lá có phiến thon, dài 5-9cm, rộng 1-2cm, gốc có khi hình đầu tên, có đốm trong gân phụ 5 cặp, không có cuống Hoa ở ngọn, 1-3 hoa, to; cuống dài 1-1,5cm; lá đài không có rìa lông; cánh hoa 5 vặn, dài 2,5-3,5mm, vàng đo đỏ; nhị thành ba nhóm; bầu 3 ô. Quả nang dài 2,5cm, hạt nhỏ. Hoa tháng 6-7, quả tháng 8-9.
Bộ phận dùng: Toàn cây (Herba Hyperici), thường gọi là Hồng hán liên.
Phân bố sinh thái: Chỉ gặp trong các savan cỏ ở Sapa, thuộc tỉnh Lào Cai.
Thành phần hoá học: Có quercetin, kaempferol, hyperin, isoquercitrin, rutin; có dầu dễ bốc hơi, trong dầu chủ yếu là caryophylen, ngoài ra còn có caroten, biotin, sinh tố B2.
Tính vị, tác dụng: Vị hơi đắng, tính hàn; có tác dụng bình can, hoạt huyết, chỉ huyết, thanh nhiệt, giải độc.
Công dụng, chỉ định và phối hợp:
– Thường dùng để cầm máu, trừ phong thấp, trị đòn ngã tổn thương. Nhân dân dùng uống thay trà.
– Quả và hạt có khi
còn được dùng phối hợp với các vị thuốc khác để trị các bệnh về da, điều hoà kinh nguyệt và trị lậu. Công dụng chính là dùng chế nước uống có hiệu quả làm cho tai thính để tiếp nhận âm thanh.