ĐỊNH NGHĨA VÀ NGUYÊN NHÂN
Chứng mất ngủ có nhiều nguyên nhân phức tạp. Hoặc do tâm tỳ yếu gây thiếu huyết hoặc do thận âm suy kém hoặc do hoả của can đởm bốc, hoặc do vị khí không điều hoà, hoặc do sau khi ốm bị suy nhược không ngủ được.
THỂ BỆNH
Có 5 thể bệnh:
Tâm tỳ yếu
Triệu chứng:
Do lao động hoặc suy nghĩ quá sức, hoảng hốt, tim hồi hộp, hay quên, chân tay rũ mỏi, ăn uống kém, sắc mặt vàng úa.
Điều trị:
| Thuốc | ||
| Hột trắc bá (Bá tử nhân) | 20g | Củ mài (sao vàng) 40g |
| Hạt sen (để tím sao) | 40g | Táo nhân (sao đen) 20g |
| Long nhãn | 20g | Lá dâu non 20g |
| Lá vông nem- | 20g | |
| Long nhãn giã nhuyễn, các vị khác tán bột trộn đều viên bằng hạt ngô, sấy khô, bỏ lọ nút kín dùng dần. | ||
Người lớn uống 12g x 2 lần/ngày.
Châm cứu: Cách du, Tâm du, Tam âm giao và Thần môn.
Châm bổ 1 lần/ngày, tốt nhất là cứu được vài mồi ngải trước khi đi ngủ 1 giờ.
Thận âm suy kém
Triệu chứng:
Mất ngủ, buồn bực, ù tai, đau lưng, đàn ông kèm có di tinh, phụ nữ kèm theo bạch đới.
Điều trị:
Thuốc:
Đậu đen (sao chín) 40g Vừng đen (sao đến khi hết nổ) 40g
Lá vông (non) 40g vỏ núc nác (sao rượu) 12g
Lá dâu tằm (non) 40g Lạc tiên (dây +lá) 20g
Thảo quyết minh (hạt muồng muồng) (sao) 20g
Các vị sao chế xong đem đồ cho chín, giã nhuyễn, thêm ít đường trộn hồ viên bằng hạt ngô, sấy khô bỏ lọ, nút kín dùng dần.
Người lớn uống 20 g X 2 lần/ngày.
Châm cứu: Thận du, Thái khê (châm bổ hoặc cứu), Tâm du, Nội quan (tả nhẹ).
Hỏa của can đởm bốc
Triệu chứng:
Mất ngủ, thêm các chứng đầy tức ngực sườn, ợ hơi, cáu gắt, ngủ hay chiêm bao linh tinh.
Điều trị:
Thuốc:
Hạt sen 40g
Táo nhân (sao đen) 40g
Thảo quyết minh (hạt muồng muồng) 40g
Tán nhỏ luyện với hồ, viên bằng hạt ngô, sấy khô, dùng 2 lần/ngày, 20g/lần.
Châm cứu: Can du, Đởm du, Thái xung, Thần môn (châm tả).
Vị khí không điều hòa
Triệu chứng:
Mất ngủ kèm theo đầy tức vùng vị quản, đầy bụng, ợ hơi.
Điều trị:
Trường hợp này chỉ tạm thời giảm bớt định suất ăn và ăn các thức dễ tiêu kết hợp châm cứu.
Châm cứu: Trung quản, Túc tam lý, Nội quan, Phong long (châm tả), Thần môn (châm bổ).
Sau khi khỏi bệnh còn suy yếu không ngủ được
Trường hợp này nên điều dưỡng tốt sau khi khỏi bệnh (ăn, uống thuốc bồi bổ cần thiết sau khi bệnh đã khỏi) thì dần dần sẽ ngủ được không thành một thể riêng.
PHÒNG BỆNH
Làm việc có điều độ, không thức đêm quá nhiều trong một thời gian lâu để thành thói quen rồi thành bệnh.
Gợi ý liên hệ
Liên hệ bệnh thần kinh suy nhược của y học hiện đại và khám các chuyên khoa xác định bệnh.