Cây kê thân thảo, sống hàng năm cao 0,5-1m. Lá phẳng dài mềm đầu nhọn. Hoa dạng bông ở ngọn cây. Quả hình bầu dục, dạng cầu, màu hơi trắng. Cây kê được trồng nhiều ở nước ta. Hạt kê làm thức ăn, chế thuốc chữa bệnh.
Thành phần:
Kê là một cốc loại dễ trồng mà giá trị dinh dưỡng lại rất cao. Phân chất, kê gồm có: 73% chất bột, 11,0 % chất đạm, 2% chất béo, 11% chất nước và rất nhiều sinh chất, khoáng chất cùng các vitamin bổ dưỡng cần thiết cho cơ thể con người.
Tác dụng của hạt kê:
Chỉ một mình kê có thể cung cấp đầy đủ tất cả vitamin cần thiết cho con người, nhiều nhất là vitamin B1, B2, A,E, Protein, nó tốt không kém thịt cá. Các khoáng chất như vôi, phốt pho, mangan, sắt, đồng,… có rất nhiều so với các thức ăn khác. Nó còn chứa chất lecithine và choline tự do là thứ rất quí để bồi bổ óc não cho những người làm việc lao tâm, dùng nhiều về tinh thần, lý trí; duy trì tế bào não, tăng cường trí nhớ và làm giảm quá trình lão hóa.
Chất Choline trong kê còn có đặc tính ngăn ngừa cả bệnh cứng động mạch và điều tiết lại quân bình âm dương của thần kinh dinh dưỡng. Kê lại còn chứa axit glutamic là một chất làm tăng thêm trí nhớ cho con người.
Riêng những ai hay bị đau bao tử, mắc chứng khó tiêu dùng hạt kê trong chế độ ăn hằng ngày cũng sẽ có lợi. Kê còn giúp làm sạch miệng, chống hôi miệng do có công dụng làm chậm quá trình sinh sôi nảy nở của các loại vi khuẩn trong miệng. Hạt kê do giàu axit amin và silic nên giúp các thai phụ ngừa sẩy thai và tình trạng nôn ọe mỗi sáng. Kê còn có tác dụng chống các loại nấm trên cơ thể.
Theo Đông y, hạt kê có vị ngọt bùi, tính bình. Tác dụng bổ thận, tiêu thực hòa trung, kiện tỳ, khai vị chữa ho nhiệt, lậu nhiệt, ho khan.
Thuốc ứng dụng từ hạt kê:
Bài 1. Thuốc chữa bệnh mổ hôi trộm
+ Hạt kê 100g
+ Đường phèn 30g
Hạt kê bỏ vỏ ninh nhừ, cho đường phèn vào quấy đều. Người bệnh chia 2 lần ăn trong ngày, lúc đói. cần uống liền 7-10 ngày.
Bài 2. Thuốc chữa bệnh khó ngủ
+ Hạt kê 100g
+ Hạt sen 100g
+ Hoa nhài 130g
Các vị thuốc tán bột mịn. Người bệnh ngày uống 3 lần sau bữa ăn, mỗi lần 15g bột thuốc, cần uống liền 5-7 ngày.
Bài 3. Thuốc chữa bệnh sài kê trẻ em (khắp mình có mụn đỏ nhỏ như hạt kê)
+ Hạt kê 55g
Hạt kê một nửa sao thơm, cùng nửa còn lại cho vào nồi nấu nước tắm cho trẻ, ngày tắm 2 lần, cần tắm liền 3-5 ngày.