SẢ HOA HỒNG-Cymbopogon martinii

Tên khoa học: Cymbopogon martinii Stapf var. Motia

Cây thảo sống lâu, thân mảnh, phân nhánh nhiều. Cây cao khoảng 1,5 – 2m, thường có từ 10 – 20 đốt. Bẹ lá ngắn hơn so với chiều dài mỗi đốt. Bẹ lá thuôn dài, mảnh, kích thước dài 25 – 50 cm, rộng 1 – 3 cm. Cụm hoa dạng bông chuỳ, mọc thẳng, phân nhiều nhánh. Quả hình trụ hoặc gần hình cầu, khi chín có màu hơi đỏ.

Toàn cây khi vò ra có mùi thơm của hoa hồng.

Sả hoa hồng có nguồn gốc ở cac  vùng có khí hậu bán lục địa của Ấn Độ, và đã được đưa vào trồng trọt ở Ấn Độ, Indonesia những năm đầu thế kỷ XX. Hiên nay còn được trồng ở một số nước thuộc châu Mỹ Latin (Brazin. Guatemala, Honduras), châu Phi (Madagasca).

Ở Việt Nam có trồng thử nghiệm ở một số vùng quanh Hà Nội, ở Tây Nguyên, và  một số tỉnh miền Trung và miền đông Nam Bộ.

Sản lượng tinh dầu hàng năm khoảng 60 – 70 tấn và được sản xuất chủ yếu ở Ấn Độ.

Sả Hoa hồng được nhân giống chủ yếu bằng hạt. Hạt sả hoa hồng rất nhỏ, nên khi gieo thường phải trộn với cát. Thời vụ gieo ở Tây Nguyên là vào tháng 2 và tháng 8.

Sả Hoa hồng thường được thu hoạch khi cây bắt đầu nở hoa thường là 5 đến 6 tháng sau khi gieo trồng. Thời điểm cây ra hoa là thời điểm cây đạt được hiệu xuất tinh dầu cao nhất, vì vào lúc này hàm lượng tinh dầu cũng như khối lượng cây xanh đều đạt được cao nhất. Năng xuất tinh dầu ở Ấn Độ đạt vào khoảng 70 kg/ha.

Hàm lượng tinh dầu trong cây: toàn cây 0,16%, ngọn mang hoa 0,52% (tính trên nguyên liệu tươi).

Sả Hoa hồng trồng thí nghiệm tại Hà Nội: toàn cây 0,77 – 1,43%, ngọn mang hoa 2,8% (tính trên trọng lượng khô tuyệt đối).

Tinh dầu sả Hoa hồng là chất lỏng màu vàng nhạt, mùi hoa hồng, d20: 0,887 – 0,900, nD20: 1,4725 – 1,4755, D20: +540 đến – 300. Thành phần chính của tinh dầu là geraniol (75 – 95%).

Tinh dầu sả Hoa hồng trồng ở Hà Nội: Geraniol 77,7 – 86,9%, geraniol ester 11,0 – 19,8%.