Nhận định chung
Viêm thanh quản là quá trình viêm xảy ra ở thanh quản có thể do nhiễm trùng hoặc không do nhiễm trùng, tiến triển cấp hoặc mạn tính thường gặp khi thời tiết thay đổi vào mùa lạnh. Gọi là viêm thanh quản cấp tính khi triệu chứng kéo dài dưới 3 tuần. Biểu hiện lâm sàng tuỳ thuộc vào nguyên nhân, tuổi của người bệnh, vùng thanh quản bị tổn thương. Ở trẻ con viêm thanh quản, đặc biệt là viêm thanh quản cấp thường nặng hơn ở người lớn do khẩu kính thanh quản nhỏ hơn. Viêm thanh quản cấp hạ thanh môn phù nề hay còn gọi là Croup là tình trạng phù nề cấp tính vùng hạ thanh môn thường gặp ở trẻ em 6 tháng – 5 tuổi.
Thường do virus Parainfluenza, Adenovirus, vi khuẩn Hemophilus influenza.
Phác đồ điều trị viêm thanh quản cấp tính hạ thanh môn
Nguyên tắc
Loại trừ dị vật đường thở.
Phục hồi thông thương đường thở.
Đảm bảo tình trạng thông khí và oxy hóa máu.
Nhẹ – khó thở thanh quản độ I
Điều trị ngoại trú, nghỉ ngơi, hạn chế nói, uống nhiều nước.
Điều trị triệu chứng: hạ sốt (Acetaminophen 10 – 20mg/kg), tan đờm (Acetylcysteine 100mg – 200mg x 2 lần/ngày).
Hướng dẫn bệnh nhân dấu hiệu nặng cần đi tái khám ngay.
Trung bình khó thở thanh quản độ IIA
Có thể điều trị ngoại trú trong trường hợp bệnh nhân ở gần.
Dùng thêm kháng viêm: corticoid.
Dùng thêm kháng sinh uống nếu có triệu chứng nhiễm trùng.
Cần tái khám mỗi ngày đối với trẻ em.
Nặng: khó thở thanh quản độ IIB, độ III
Nhập viện.
Nghỉ ngơi tại chỗ. Đối với trẻ em, cần giữ yên trẻ hoặc cho cha mẹ bế, tránh để trẻ khóc vì làm tăng phù nề thanh quản.
Thở oxy, duy trì SaO2 92 – 96%.
Kháng viêm dạng chích: corticoid, có thể lặp lại mỗi 6 – 12 giờ nếu cần.
Nếu khó thở nhiều: sử dụng khí dung Adrenaline 1/1000 2 – 5ml, có thể lặp lại 30phút – 1giờ nếu cần.
Kháng sinh dạng chích: nhóm Cephalosporin thế hệ III như Cefotaxime (100 – 200mg/kg/ngày), Ceftriaxone (75 – 100mg/kg/ngày).
Nếu bệnh nhân lơ mơ, kiệt sức hoặc thất bại với nội khoa: đặt nội khí quản, mở khí quản. Ưu tiên đặt nội khí quản hơn mở khí quản. Rút nội khí quản hoặc canula sau 24 – 48 giờ nếu tình trạnh bệnh nhân ổn định.