Nhận định chung
Cúm là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây lan nhanh theo đường hô hấp, do vi rút cúm A, B, C, Á cúm gây ra với nhiều subtype khác nhau. Bệnh diễn biến đa dạng từ nhẹ đến nặng, có thể gây thành dịch lớn.
Cúm thông thường (cúm mùa)
Cúm mùa thường do các chủng cúm A, B đã lưa hành và không có biến chủng. Chẩn đoán dựa và lâm sàng và dịch tễ.
Cúm ác tính
Thường diễn biến rất nặng và nhanh.
Triệu chứng sớm giống như cúm thông thường.
Sau đó diễn biến rất nhanh, xuất hiện các triệu chứng:
+ Kích thích, vật vã, mê sảng.
+ Khó thở, tím tái, suy hô hấp nhanh chóng, SPO2 giảm.
+ Rối loạn huyết động.
+ Phù phổi cấp do độc tố vi rút hoặc quá tải dịch.
+ Rối loạn nhịp tim, viêm cơ tim.
+ Chụp phổi: hình ảnh viêm phổi kẽ lan tỏa, tiến triển nhanh chóng, đặc hiệu của viêm phổi do vi rút.
Phác đồ điều trị bệnh cúm ở trẻ em
Nguyên tắc chung
Bệnh nhân phải được cách ly và thông báo kịp thời cho cơ quan y tế dự phòng.
Dùng thuốc kháng vi rút đơn độc hoặc kết hợp (oseltamivir, zanamivir) càng sớm càng tốt, kể cả các trường hợp tiếp xúc trực tiếp với người bệnh và có sốt.
Điều trị hỗ trợ trong những trường hợp nặng.
Điều trị tại chỗ ở những cơ sở thích hợp và yêu cầu tuyến trên giúp đỡ đối với những trường hợp nặng.
Thể thông thường
Chủ yếu là điều trị triệu chứng và chăm sóc nâng cao thể trạng, phòng bội nhiễm.
Bảo đảm chế độ dinh dưỡng và chăm sóc.
Cách ly tương đối: trẻ ở phòng riêng, hạn chế tiếp xúc tránh lây lan.
Hạ sốt: chườm ấm, paracetamon.
Phòng co giật: khi sốt cao trên 3805 dùng phenobacbital, seduxen….
Vệ sinh cá nhân, nhỏ mũi dung dịch NaCl 0,9%.
Kháng sinh: dùng khi có bội nhiễm.
Hỗ trợ hô hấp khi có suy hô hấp:
+ Nằm đầu cao 30 – 450.
+ Cho người bệnh thở oxy với lưu lượng thích hợp.
+ Những trường hợp không đáp ứng với thở oxy cần hỗ trợ hô hấp bằng máy thở không xâm nhập hoặc xâm nhập.
Phát hiện và điều trị suy đa phủ tạng.
Những trường hợp nặng điều trị giống như cúm A (H5N1) nặng
Tiêu chuẩn ra viện
Nơi không có xét nghiệm RT-PCR:
Sau khi hết sốt 3 ngày.
Tình trạng lâm sàng ổn định.
Nơi có xét nghiệm Real time RT-PCR:
Sau khi hết sốt 3 ngày.
Tình trạng lâm sàng ổn định.
Xét nghiệm lại RT-PCR vi rút cúm A (H1N1) vào ngày thứ tư âm tính. Trong trường hợp xét nghiệm lại vào ngày thứ tư vẫn dương tính thì xét nghiệm lại vào ngày thứ sáu.
Thể ác tính
Thuốc kháng vi rút: chỉ định khi bệnh nhi có yếu tố nguy cơ nặng hoặc do một số type vi rút đặc biệt như H1N1, H5N1…
Thuốc kháng vi rút hiện tại đang dùng: Oseltamivir (Tamiflu).
Gamaglobulin chống cúm, Interferon: chỉ định khi bệnh nặng hoặc do một số chủng vi rút đặc biệt.
Hô hấp hỗ trợ: tùy mức độ suy hô hấp, có thể thở oxy mask, nội khí quản,…
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ, vệ sinh cá nhân, môi trường. Điều trị biến chứng: Tùy theo biến chứng mà có xử trí phù hợp.