Đặc điểm nguồn ô nhiễm và con đường truyền bệnh của tụ cầu khuẩn
Tụ cầu khuẩn là một trong những loại vi khuẩn gây nhiễm mủ thường thấy nhất, lây lan cũng rất rộng. Hình thái đặc trưng của vi khuẩn là cầu khuẩn nhiễm sắc Gram dương tính, có đường kính khoảng chừng 1 micrômét, không nha bào, có lông đuôi. Sinh trưởng rất nhanh ở nhiệt độ 25 đến 400C. Sinh sôi đặc biệt nhanh ở trong canh thịt. Nhưng ở nhiệt độ dưới 150C thì sự sinh sôi cơ bản là dừng lại. Khả năng chịu nhiệt khá tốt,
trong nước nóng 800C nó có khả năng tồn tại được 30 phút. Nó có khả năng sản sinh ra nhiều men và độc tố, trong đó việc sản sinh ra độc tố ở ruột là nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm. Do chất độc ở ruột có tính kháng nguyên, nên có khả năng chịu nhiệt nhất định.
Do tụ cầu khuẩn phân bố rất rộng rãi trong thiên nhiên, trong không khí, đất đai đều có, nên rất dễ bị nhiễm vào thực phẩm, nhưng nguồn nhiễm bệnh lại chính từ con người. Biểu hiện cụ thể khi con người bị nhiễm trùng mưng mủ là viêm xoang mũi, mụn nhọt ở da, viêm tuyến vú, v.v… có thể tích tụ một lượng lớn vi khuẩn rồi bị truyền nhiễm vào thức ăn thông qua bàn tay con người.
Nếu như bò bị viêm tuyến vú, thì trong sữa bò có lượng lớn vi khuẩn, nhưng chỉ khử độc trong sữa bằng phương pháp Bashi thì không thể diệt được tụ cầu khuẩn.
Đặc điểm và biểu hiện lâm sàng của ngộ độc thức ăn do tụ cầu khuẩn
Ngộ độc thức ăn do tụ cầu khuẩn gây nên là do chất độc trong đường ruột gây ra những kích thích dữ dội, chủ yếu là kích thích đường tiêu hóa thượng vị, nên xảy ra nôn mửa dữ dội. chất độc cũng có thể tác động vào hệ thống thần kinh thực vật gây ra tụ huyết ở niêm mạc dạ dày, phù thũng, thẩm thấu, dạ dày cuộn lên, tuyến bài tiết căng ra, v.v…
Do khi vi khuẩn sinh sôi phát ra chất độc, cần phải có điều kiện nhất định, nên các ca ngộ độc thức ăn do tụ cầu khuẩn thường xảy ra vào mùa hè, và ăn các thức ăn để qua đêm, hoặc do tay có tụ cầu khuẩn lại tiếp xúc với thức ăn hay trước khi ăn đã không đun lại.
Thời kỳ ủ bệnh của các ca ngộ độc thức ăn có tụ cầu khuẩn rất ngắn, thường chỉ 1 đến 2 giờ, nổi bật là có triệu chứng ở đường tiêu hóa thượng vị, trường hợp ngộ độc thức ăn do chất độc ở ruột có tính tiêu biểu. Nôn mửa có thể lên đến 20 lần, kèm theo đau bụng. Chất nôn ra lúc đầu là thức ăn, rất nhanh chóng chuyển thành dạng nước, có dịch mật. Cũng có thể bị tiêu chảy, nhưng xuất hiện muộn và nhẹ. Có thể có chóng mặt, váng đầu, bị lạnh, v.v… mức độ nhẹ, rất ít khi bị sốt. Nôn mửa dữ dội có thể gây ra mất nước hoặc mất cân bằng chất điện giải. Trẻ nhỏ thì bệnh tình nặng hơn.
Chẩn đoán lâm sàng không khó, nhưng kết quả chẩn đoán chính xác cuối cùng cần phải đưa vào việc làm xét nghiệm vi khuẩn học.
Chữa trị, tham khảo cách chữa trị các ca ngộ độc thức ăn do khuẩn Salmonella.