Dị dạng hậu môn trực tràng ở trẻ

ĐẠI CƯƠNG

• Dị dạng hậu môn trực tràng xảy ra 1/5.000 – 1/4.000 trẻ sinh sống
• Nam nhiều hơn nữ.
• Khoảng 60% kèm các dị tật khác: tim mạch, hệ niệu dục, đường tiêu hóa, bất thường nhiễm sắc thể, cột sống. Túi cùng trực tràng càng cao bất thường kèm theo càng nhiều.

PHÂN LOẠI: Theo Peña

– Phần lớn trẻ gái có dạng thấp hoặc trung gian. Khoảng 80- 90% có rò.

CHẨN ĐOÁN

Lâm sàng

• Sau sanh có hoặc không có hội chứng tắc ruột
• Khám vùng tầng sinh môn có những trường hợp sau:

+  Nam:

• Không hậu môn có đường rò dưới da: rò hậu môn
• Không hậu môn và có phân su trong nước tiểu:
  • Rò trực tràng – bàng
  • Rò trực tràng – niệu đạo
• Không hậu môn và không có phân su trong nước tiểu:
  • Không hậu môn ± rò.
• Có lỗ hậu môn, không tiêu phân su và không đặt được thông trực tràng:
  • Teo trực tràng.

+  Nữ:

• Không hậu môn có đường rò dưới da: rò hậu môn
• Không hậu môn và có đường rò ở hố tiền đình: rò tiền đình.

• Không hậu môn và có phân su rò ra âm đạo: không hậu môn có rò âm đạo
• Không hậu môn và không có phân su rò ra âm đạo: không hậu môn ± rò.
• Có hậu môn, không tiêu phân su và không đặt được thông trực tràng: teo trực tràng.
• Chỉ có một lỗ ở tầng sinh môn ra phân su và nước tiểu: tồn tại ổ nhớp

X-quang: tư thế đầu dốc ngược hoặc tư thế đầu thấp mông cao 24 giờ sau

• Điểm P (pubis): điểm giữa phần cốt hóa của xương
• Điểm C (coccyx): điểm xương cụt, lấy điểm cốt hóa thấp nhất của xương cụ

IV. ĐIỀU TRỊ

Trong 24 giờ đầu

• Nhịn ăn, đặt thông dạ dày.
• Dịch truyền nuôi ăn tĩnh mạch
• Kháng sinh
• Tầm soát các dị tật phối hợp

Phẫu thuật

• Tạo hình hậu môn 1 thì.
• Phẫu thuật 3 thì:

+   Thì 1: làm hậu môn tạm đại tràng xuống kiểu hai đầu rời.

+   Thì 2: tạo hình hậu môn ngã sau sau 4 – 8 tuần, có thể kết hợp nội soi.

+   Thì 3: đóng hậu môn tạm sau 4 – 8 tuần khi hậu môn đã được nong đến kích thước đúng theo tuổi bệnh nhi.

– Nong hậu môn: 10 – 14 ngày sau tạo hình hậu môn, kéo dài ít nhất 6 tháng.