Cơn thiếu oxy cấp trong Fallot 4:
- Là cơn tím tái nặng một cách cấp tính.
- Kết hợp với hiện tượng đa hồng cầu ở những bệnh nhân Fallot
- Fallot 4 có teo động mạch phổi hoặc về giải phẫu có liên quan đến Fallot 4 như thất phải hai đường ra có hẹp động mạch phổi.
Nguyên nhân:
- Nguyên nhân chủ yếu chưa được biết rõ.
- Cơn xảy ra khi có giảm sức cản đại tuần hoàn, tăng sức cản tiểu tuần hoàn và chít hẹp đường ra thất phải.
- Gây ra giảm dòng máu lên phổi và tăng shunt phải – trái.
CHẨN ĐOÁN
Dựa vào lâm sàng trên bệnh nhân Fallot 4
- Hay gặp ở trẻ từ 6 tháng tuổi đến 2 tuổi.
- Cơn thường xảy ra điển hình khi thức dậy vào buổi sáng hoặc sau khi ăn.
- Có thể xảy ra liền sau khi khóc hay sau gắng sức.
- Thời tiết nóng hay mất nước cấp.
- Bệnh nhân đột ngột có cơn tím nặng.
- Mắt trơn ngược.
- Khó thở nặng.
- Giảm hoặc mất phản xạ giác mạc.
- Có thể mất tri giác tạm thời.
- Nghe tim có trường hợp không nghe thấy tiếng thổi tâm thu mà trước cơn nghe thấy.
- Nặng có trường hợp co giật.
ĐIỀU TRỊ
Để bệnh nhân ở tư thế gối – ngực.
Thở oxy qua Mask 5 lít/phút.
Morphin 0,lmg/kg (nếu không có morphin thì dùng seduxen 0,5mg/kg tiêm bắp).
Truyền dịch đẳng trương, nếu thiếu máu phải truyền máu (hiếm gặp).
Chống toan: cho ngay natribicarbonat 2mEq/kg, sau đó dựa vào khí máu để điều chỉnh cho đủ.
Làm tăng sức cản đại tuần hoàn bằng tiêm tĩnh mạch phenylephrin 50 – 100pg/kg.
Propranolol 0,lmg/kg tĩnh mạch: 1/2 liều tiêm tĩnh mạch nhanh còn 1/2 liều tiêm tĩnh mạch chậm trong vài phút.
Tiến triển
Với xử trí như trên thường sau 15-20 phút bệnh nhân dần trở lại bình thường.
Nếu chưa cắt cơn: morphin 1 liều như trên.
Không đổ có thể phải đặt nội khí quản.
Thậm chí có trường hợp phải mổ cấp cứu nối chủ -phổi (hiếm gặp).
Tiêu chuẩn hết cơn thiếu oxy cấp
Trẻ tỉnh.
Phản xạ bình thường.
Tri giác bình thường.
Hết khó thở.
Tím giảm dần.
PHÒNG BỆNH
Tránh giảm thiểu các yếu tố thuận lợi gây cơn thiếu oxy.
Tránh táo bón ở những bệnh nhân Fallot 4 nặng.
Propranolol 0,01mg/kg uống. Chú ý phải được theo dõi tránh gây nhịp chậm.
Xét mổ nối chủ – phổi.
Xét mổ sửa toàn bộ nếu có chỉ định.
Pha loãng máu ít có kết quả chỉ tiến hành làm trước khi mổ.