Tên khác: viêm tiểu-đại tràng loét- hoại tử
Định nghĩa: bệnh gặp chủ yếu ở trẻ sinh thiếu tháng (đẻ non) và có đặc điểm là xuất hiện những tổn thương hoại tử ở niêm mạc ruột, có khả năng diễn biến tới thủng ruột và viêm phúc mạc.
Căn nguyên: nguyên nhân của bệnh chưa được rõ, nhưng trong đa số trường hợp, người ta thấy những tổn thương thiếu cấp máu làm cho niêm mạc ruột không chế tiết dịch nhày, đưa tới tình trạng ruột dễ bị xâm nhập bởi những vi khuẩn, đặc biệt là bởi Klebsiella, trực khuẩn coli, tụ cầu khuẩn, V..V…Những mầm bệnh này xâm nhập vào thành ruột và giải phóng ra khí hydro, khí này tích tụ lại và tạo thành trướng khí ruột, có thể nhìn thấy hình ảnh đó trên phim X quang. Đôi khi không thể phát hiện được mầm bệnh. Tổn thương cũng có thể xuất hiện ở trẻ em được nuôi dưỡng bằng những sản phẩm sữa ưu trương, hoặc xuất hiện sau khi trẻ được nuôi dưỡng ngoài đường tiêu hoá bằng truyền những dung dịch ưu trương.
Triệu chứng: trướng bụng, nôn, phân lỏng đôi khi lẫn máu, da xám, nhiễm toan (nhiễm acid), có những cơn ngừng thở.
Xét nghiệm bổ sung: chụp X quang các phim liên tiếp cho thấy ruột giãn hơi không thay đổi và đôi khi thấy hình ảnh trướng khí ruột điển hình. Nếu thủng ruột thì thấy hình ảnh tràn khí màng bụng (tràn khí phúc mạc).
Điều trị: cho trẻ ngừng ăn ngay, giảm áp lực trong ruột bằng đặt ống thông (sonde) dạ dày có hai lòng nối với một máy hút, nuôi dưỡng ngoài đường tiêu hoá hoàn toàn và liệu pháp kháng sinh. Trong trường hợp thủng ruột với tràn khí màng bụng và viêm phúc mạc thì can thiệp ngoại khoa cấp cứu là cần thiết.