VIÊM TAI GIỮA TIẾT DỊCH
Viêm tai giữa tiết dịch hay gặp ở trẻ em. Nếu không điều trị đúng thường để lại hậu quả giảm sức nghe ở trẻ. Viêm tai giữa tiết dịch thường có 3 loại: thanh dịch, dịch nhầy và mủ.
Tần suất chiếm khoảng 10 – 20% trẻ em tuổi nhà trẻ, mẫu giáo. Thời gian mắc bệnh thường vào mùa động và mùa thu.
NGUYÊN NHÂN
Sau viêm nhiễm đường hô hấp trên .
Phì đại VA.
U bẩm sinh vòm mũi họng.
Do sữa, thức ăn tràn vào hòm nhĩ qua vòi Eustache.
Trào ngược dịch dạ dày thực quản.
Bệnh toàn thân.
Vi khuẩn thường gặp trong bệnh viêm tai giữa tiết dịch là Streptococcus pneumoniae, Hemophilus influenzae,Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus.
TRIỆU CHỨNG
1.Triệu chứng toàn thân:
-Triệu chứng viêm tai giữa thường yên lặng nên trẻ không có phản ứng và cha mẹ không hay biết. Trẻ đi khám bệnh chủ yếu do viêm nhiễm đường hô hấp trên gây chảy mũi nghẹt mũi.
-Nghe kém được lưu ý khi cha mẹ nói trẻ chậm phản ứng hay không nghe rõ, học tập sa sút, xem hoạt hình phải mở âm lượng lớn, lúc đó cha mẹ nghi ngờ mới cho trẻ đi khám.
-Trẻ lớn có cảm giác nặng tai, đầy tai, ù tai, hay kéo vành tai để nghe.
- Thực thể:
Khám màng nhĩ có bơm hơi quan sát thấy màng nhĩ không di động.
Nội soi tai: có thể thấy màng nhĩ phồng giai đoạn viêm cấp, sau đó màng nhĩ lõm vào trong, lõm thượng nhĩ, mấu búa nhô, có thể quan sát thấy dịch màu trắng hay màu vàng nhạt sau màng nhĩ.
3.Đo nhĩ lượng:
Nhĩ lượng đồ là một đánh giá khách quan chính xác cao:
-Nhĩ lượng đồ type C nghĩa là trong hòm nhĩ áp xuất âm, giai đoạn sớm của viêm tai giữa tiết dịch.
-Nhĩ lượng đồ type B nghĩa là trong hòm nhĩ có chứa dịch.
- Đo thính lực:
Điếc dẫn truyền mức độ nhẹ.
BIẾN CHỨNG
- Nghe kém khoảng 15 – 40 dB. Tuy nhiên mức độ nghe kém đủ nhẹ nhưng ảnh hưởng nhiều đến sự hình thành ngôn ngữ ở trẻ. Sự nghe kém do viêm tai giữa tiết dịch liên quan đến chậm nói và kết quả học tập kém.
- Lõm thượng nhĩ, dính màng nhĩ vào thành sau và Cholesteatoma.
Màng nhĩ bị lõm sau đó dính vào thành trong dẫn đến giảm thể tích hòm nhĩ, dẫn đến màng nhĩ không di động, dính cố định xương con và cơ bàn đạp. Colesteamoma thành lập sau co lõm thương nhĩ.
- Xơ nhĩ khoảng 10 – 20% trường hợp viêm tai giữa tiết dịch.
- Điếc tiếp nhận ít gặp.
- Rối loạn thăng bằng, chóng mặt
ĐIỀU TRỊ
Khoảng 60% trường hợp sẽ tự hết dịch trong hòm nhĩ sau 3 tháng, 30% cần đến 9 tháng và 10% tồn tại sau 1 năm. Nên việc theo dõi cần được lưu ý.
- Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa tích cực được thực hiện khi:
-Giảm thính lực dẫn đến ảnh hưởng sự hình thành ngôn ngữ và học tập ở trẻ.
-Khó chịu, vật vã, hay dụi tai về ban đêm.
-Thường viêm tai giữa.
-Xơ nhĩ hay túi lõm thượng nhĩ.
-Viêm nhiễm đường hô hấp trên thường xuyên, kèm theo viêm mũi xoang, viêm amidan, viêm VA.
-Ảnh hưởng đến chuỗi xương con.
Thuốc:
Kháng sinh nhóm amoxicilin, cotriamoxazol, erythromycin, cefaclor, augmentin.
Kháng histamin kèm thuốc co mạch Corticoid toàn thân từ 10 – 14 ngày.
Thuốc tan đàm, thuốc điều trị dị ứng.
Môi trường sống trong sạch: môi trường sống sạch sẽ, hốc mũi thông thoáng.
4.2.Điều trị ngoại khoa:
-Trích rạch màng nhĩ dẫn lưu và đặt ống thông khí: sau khi trích rạch màng nhĩ hút dịch trong hòm nhĩ, đặt ống thông khí tạo không khí vào hòm nhĩ giúp phục hồi niêm mạc hòm nhĩ. Thời gian để ống thông khí tùy trường hợp từ 3 – 18 tháng.
– Trích rạch màng nhĩ đặt ống thông phối hợp nạo VA:
Nhằm loại trừ nguyên nhân tắc voi nhĩ cơ học do VA đè vào.