Các giai đoạn của bệnh ?
Theo quy định của Tổ chức Y tế thế giới năm 1993, bệnh tăng huyết áp được phân theo 3 giai đoạn để theo dõi sự tiến triển của bệnh:
– Giai đoạn 1: khi bệnh tăng huyết áp chưa ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể
– Giai đoạn 2: khi có ít nhất một trong các biểu hiện của tổn thương các cơ quan như dày thất trái, hẹp động mạch võng mạc khi soi đáy mắt, nước tiểu có protein, tăng nhẹ creatinin máu (1,2-2 mg/dl), siêu âm hoặc X quang thấy mảng vữa xơ ở động mạch cảnh, động mạch chủ, động mạch chậu và động mạch đùi.
– Giai đoạn 3: khi có các biểu hiện được coi là hậu quả của các tổn thương thực thể trên như với tim có cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim, với não có đột quỵ, thiếu máu não lâm thời, bệnh não do tăng huyết áp, với đáy mắt có chảy máu võng mạc, xuât tiết hay phù gai thị khi soi đáy mắt, với thận có suy thận, với mạch máu có phồng tách mạch, tắc mạch.
Phân loại như thế này giúp cho thầy thuốc và người bệnh biết được tình trạng nặng nhẹ của bệnh để có cách điều trị và dự phòng tai biến kịp thời, bệnh càng ở giai đoạn cao thì càng nặng.
Tiến triển của bệnh tăng huyết áp nguyên phát ?
Bệnh tăng huyết áp nguyên phát kéo dài nhiều thập kỷ cho đến khi người bệnh qua đời. Trong thời gian khá dài ban đầu, người bệnh tăng huyết áp thường không cảm thấy những biểu hiện gì đặc biệt, đôi khi có thấy đau đầu, mệt mỏi, ù tai hoặc tiếng đập trong tai… nhưng lại nghĩ đến những bệnh khác hoặc bỏ qua mà không đến với thầy thuốc; thông thường bệnh được phát hiện nhân lúc bệnh nhân đi khám bệnh hay nhân các kỳ kiểm tra sức khoẻ định kỳ. Điều tra của Viện Tim mạch Việt Nam cho thấy ở các vùng đã được khảo sát có tới 67,5% số bệnh nhân không biết mình bị tăng huyết áp trước khi khám. Tỷ lệ này chỉ có thể giảm được khi mạng lưới y tế làm tốt việc quản lý sức khoẻ và chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho cộng đồng.
– Nếu không được điều trị, trong một thời gian dài bệnh sẽ tiến triển mặc dầu không có triệu chứng lâm sàng rõ, huyết áp lúc đầu tăng nhưng có thể tạm thời ổn định rồi lại tăng dần, có khi chỉ tăng tạm thời nhưng rồi đến một lúc nào đó sẽ tăng vĩnh viễn. Nếu được điều trị, lúc này huyết áp có thể trở lại bình thường nhưng phải điều trị đúng phương pháp, điều trị liên tục mới giữ được kết quả đó.
– Sau đó, khi các tổn thương ở các động mạch và các cơ quan đã rõ, bệnh chuyển sang giai đoạn 2, lúc này được điều trị huyết áp vẫn có thể trở lại bình thường, các tổn thương đỡ phát triển.
– Sang giai đoạn 3 là giai đoạn của các biến chứng như suy tim trái, chảy máu não…, tiên lượng trở nên rất nặng, đe doạ tính mạng người bệnh; được điều trị tốt, bệnh có thể tạm thời ổn định với những di chứng, đời sống được kéo dài hơn
Theo một số tài liệu, bệnh tăng huyết áp làm giảm tuổi thọ từ 10 đến 20 năm và nguy cơ xảy ra biến chứng sau 7 đến 10 năm nếu bệnh không được điều trị hoặc điều trị không đúng. Mức huyết áp càng tăng cao thì những biến chứng nguy hiểm và tử vong càng dễ xảy ra.