Viêm tai giữa do nhiễm virus hoặc vi khuẩn, rất phổ biến ở trẻ em dưới 3 tuổi, nhưng không phổ biến ở người lớn.
Các vi khuẩn gây bệnh chủ yếu của viêm tai giữa là Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influemae, Moraxella catarrhalis và ở trẻ lớn, Streptococcus pyogenes.
Đặc điểm lâm sàng
Khởi đầu đau tai nhanh chóng (ở trẻ: khóc, khó chịu, mất ngủ) và dịch tai (otorrhoea) hoặc sốt.
Các dấu hiệu khác thường kèm theo như sổ mũi, ho, tiêu chảy hoặc nôn, và có thể gây chẩn đoán nhầm lẫn, do đó cần thiết phải kiểm tra màng nhĩ.
Khám tai thấy màng nhĩ màu đỏ tươi (hoặc hơi vàng nếu xảy ra vỡ sắp) và sự hiện diện của mủ, hoặc chảy ra ngoài. Sự kết hợp của các dấu hiệu bị đau tai hoặc sốt khẳng định chẩn đoán.
Phác đồ điều trị
Trong mọi trường hợp
Điều trị sốt và đau: paracetamol PO.
Làm sạch tai bằng dịch là chống chỉ định nếu màng nhĩ bị rách, hoặc không thể quan sát đầy đủ màng nhĩ. Nhỏ dịch vào tai không được chỉ định.
Chỉ định điều trị kháng sinh
Trẻ dưới 2 tuổi : thuốc kháng sinh được chỉ định khi thấy nhiễm trùng nặng (nôn mửa, sốt > 390C, đau nặng) và trẻ có nguy cơ kết quả không thuận lợi (suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, tai dị tật).
Với những trẻ em khác:
Nếu trẻ tái khám trong vòng 48 đến 72 giờ: trì hoãn kê toa kháng sinh có thể là một lợi thế. Điều trị triệu chứng thời gian ngắn, sốt và đau có thể là đủ. Thuốc kháng sinh được chỉ định nếu không có cải thiện hay các triệu chứng xấu đi sau 48 – 72 giờ.
Nếu trẻ không khám lại: thuốc kháng sinh được chỉ định.
Đối với trẻ em được điều trị bằng kháng sinh: tư vấn cho các bà mẹ đưa con trở lại nếu sốt và đau kéo dài sau 48 giờ.
Lựa chọn điều trị kháng sinh:
Amoxicillin là điều trị đầu tay: amoxicillln PO.
Trẻ em: 80 – 100 mg / kg / ngày chia 3 liều trong 5 ngày.
Người lớn: 3 g / ngày, chia làm 3 lần uống trong 5 ngày.
Amoxicillin / clavulanic acid được sử dụng như điều trị hàng thứ hai, trong trường hợp điều trị thất bại. Điều trị thất bại được định nghĩa là sự tồn tại của sốt và / hoặc đau tai sau 48 giờ điều trị kháng sinh.
Amoxicillin – clavulanic acid (co-amoxiclav) PO trong 5 ngày. Liều được thể hiện trong amoxicillin:
Trẻ em < 40 kg: 45 – 50 mg / kg / ngày chia làm 2 lần (nếu sử dụng tỷ lệ 8: 1 hoặc 7: 1) hoặc chia làm 3 lần (nếu sử dụng tỷ lệ 4: 1).
Liều acid clavulanic không được vượt quá 12,5 mg / kg / ngày hoặc 375 mg / ngày.
Trẻ em 40 kg và người lớn: 1500 – 2000 mg / ngày tùy thuộc vào công thức có sẵn:
Tỷ lệ 8: 1: 2000 mg / ngày = 2 viên 500 / 62,5 mg 2 lần mỗi ngày.
Tỷ lệ 7: 1: 1750 mg / ngày = 1 viên 875/125 mg 2 lần mỗi ngày.
Tỷ lệ 4: 1: 1500 mg / ngày = 1 viên 500/125 mg 3 lần mỗi ngày.
Liều acid clavulanic không được vượt quá 375 mg / ngày.
Azithromycin hoặc erythromycin nên dành cho bệnh nhân dị ứng penicillin.
Azithromycin PO:
Trẻ em trên 6 tháng tuổi: 10 mg / kg mỗi ngày một lần trong 3 ngày.
Erythromycin PO:
30 – 50 mg / kg / ngày chia 2 – 3 liều trong 10 ngày.