Nhận định chung
Cắn chéo là tương quan bất thường của một hoặc nhiều răng với một hoặc nhiều răng của cung răng đối theo hướng má – lưỡi hoặc môi – lưỡi.
Cắn chéo phía trước
Do răng
Chấn thương răng sữa gây lệch lạc mầm răng vĩnh viễn về phía lưỡi.
Lưu giữ răng sữa lâu, răng thay thế sẽ mọc về phía vòm miệng.
Răng thừa.
Thói quen cắn môi trên.
Bệnh nhân khe hở môi đã phẫu thuật.
Không đủ chiều dài cung răng.
Do xương
Di truyền.
Kém phát triển phía trước của xương hàm trên.
Tăng trưởng xương hàm dưới quá mức.
Kết hợp kém phát triển phía trước của xương hàm trên và tăng trưởng quá mức của xương hàm dưới.
Do chức năng
Giả sai khớp cắn loại III.
Thói quen đưa hàm dưới ra trước để lồng múi tối đa dẫn tới cắn chéo phía trước.
Cắn chéo phía sau
Do răng
Do răng sữa tồn tại lâu trên cung hàm.
Mút ngón tay kéo dài.
Khe hở môi – vòm miệng.
Do xương
Di truyền.
Kém phát triển phía bên của xương hàm trên.
Quá phát triển phía bên của xương hàm dưới hoặc kết hợp.
Do chức năng
Cắn chéo một bên.
Do cản trở của khớp cắn.
Lệch hàm dưới trong chu trình chuyển động đóng hàm.
Phác đồ điều trị cắn chéo
Nguyên tắc điều trị
Tạo lập lại các mối tương quan răng – răng , răng – xương, xương – xương, mô cứng – mô mềm theo khớp cắn đúng, đảm bảo sự ổn định và sinh lý của các mối tương quan trên.
Điều trị cụ thể
Giai đoạn hàm răng sữa
Loại bỏ nguyên nhân gây nên cắn chéo.
Loại bỏ điểm chạm sớm.
Đeo khí cụ loại bỏ thói quen xấu.
Nhổ răng thừa…
Giai đoạn hàm răng hỗn hợp
Can thiệp nắn chỉnh răng bằng một hoặc phối hợp các phương pháp dưới đây:
Dùng cây đè lưỡi điều trị cắn chéo một răng.
Dùng mặt phẳng nghiêng răng cửa hàm dưới.
Dùng cánh tay đẩy đàn hồi.
Dùng khí cụ có ốc nong.
Dùng khí cụ face mask với ốc nong nhanh.
Dùng khí cụ chụp cằm (Chin cup).
Dùng khí cụ frankel III…
Giai đoạn hàm răng vĩnh viễn
Can thiệp nắn chỉnh răng bằng một hoặc phối hợp các phương pháp dưới đây:
Khí cụ có ốc nong.
Dùng khí cụ gắn chặt với chun cắn chéo.
Khí cụ Quad-helix…
Khi đến tuổi trưởng thành: có thể phối hợp với phẫu thuật trong các trường hợp cắn chéo do xương.