2.3.8. Thiên niên kiện
Rhizoma Homalomenae occultae
Thân rễ đã phơi hay sấy khô của cây Thiênniên kiện (Homalomena occulta (Lour.) Schott), họ Ráy (Araceae).
Đặc điểm dược liệu
Thân rễ thẳng hay hơi cong, hình trụ tròn, dài 10 – 30cm, đường kính 1 – 2cm. Thể chất cứng, chắc, có nhiều xơ (sợi). Mặt ngoài màu nâu nhạt, nâu sẫm, có nhiều vết nhăn dọc và nhiều vết rễ con. Mặt bẻ màu nâu hồng, có nhiều sợi vàng ngà, lởm chởm như những mũi kim. Mùi thơm đậm, vị cay.
Đặc điểm vi phẫu
Mặt cắt thân rễ tròn. Từ ngoài vào trong có: Lớp bần gồm nhiều hàng tế bào hình chữ nhật xếp thành dãy đồng tâm và xuyên tâm. Mô mềm vỏ cấu tạo bởi nhiều tế bào thành mỏng xếp lộn xộn. Trong mô mềm có nhiều tinh thể calci oxalat hình cầu gai thỉnh thoảng có calci oxalat hình kim. Đám sợi tròn rải rác trong mô mềm. Các bó libe – gỗ rải rác trong mô mềm, cấu tạo bởi các mạch gỗ bao xung quanh thành vòng tròn hay chỉ một phía, libe ở giữa. Túi chứa tinh dầu
Hình 2.3.8. Sơ đồ tổng quát thân rễ
Thiên niên kiện
1. Lớp bần; 2. Mô mềm; 3. Tế bào tiết; 4. Sợi; 5. Bó libe gỗ; 6. Tinh thể canxi oxalat hình cầu gai.