Trúng độc là ăn nhầm đồ độc, tổn hại tạng phủ, hay là người bệnh chưa lành mà ăn đồ sống như hoa quả, thịt sống hay là trị bệnh do uống thuốc quá liều lượng, có chất độc, hoặc có người gia truyền nuôi thuốc độc, mỗi tháng đầu độc một ngày, như tháng riêng mồng một, tháng hai mồng hai, phần thuốc độc có 5 loại đầu độc vào thức ăn, thức ăn cùng thuốc độc đều vào dạ dày, thì trục độc theo đường đại tiện hoặc gây nôn ra độc ra được là dễ trị. Nếu đầu độc theo rượu, độc chạy khắp kinh lạc thì khó cứu.
- Kinh trị ngộ độc, đại tiện ra máu, máu như gan, hoặc mửa ra máu, hoặc đau trong bụng, như có vật gì cắt, hoặc ho tức nghẹt, hoặc bụng cứng, biến chứng rất nhiều. Nếu không chữa chạy để nó vào ngũ tạng
Da trống thủng, dài 1 thước, rộng 5 tấc, rễ tầm xuân, lồi như ngón tay, dài 5 tấc, thái ra từng miếng, nước 1 bát, rượu 3 bát, sắc còn phần nửa cho uống, thuốc độc sẽ ra ngay.
Các phương khác
Da trống thủng, đốt tán nhỏ, hoà rượu uống 2 đồng cân giây lát kêu tên họ người đầu độc thì khỏi.
Củ ráng bay 1 lạng, ngâm với nước đái trẻ em, sao dành dành hai quả, tô mộc hai lạng, nam sâm 1 lạng, thấn thảo 5 quả, cỏ mần chầu nủa nắm, sắc với nước thường uống.
Lõi cây dâu 1 đấu thái nhỏ, cho vào nồi đổ nước ngập vào ngâm, không đô nước nhiều hay quá ít, ngâm độ 2 – 3 giờ sắc 7 phần lọc bỏ bã, rồi lại bắc nữa đun được chừng nhỏ lửa đến còn 5 phần, uống lúc đói bụng, uống được chừng 5 chén thì mửa ra hết thuốc độc.
Dầu mè cho uống để gây nôn rất hay.
Rễ rau ngò rí, giã lấy nước nửa bát hoà với rượu cho uống thuốc độc ra ngay.
Cứt chim yến sao vàng 1 vốc, tỏi 3 củ bỏ vỏ, giã nát viên bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 3 viên, uống lúc đầu canh năm với nước âm ấm, thuốc độc sẽ ra theo đường đại tiện.
Gan lợn 1 cái, mật 1 thang, nấu chung, cắt gan làm 20 miếng ăn lúc đói bụng mỗi ngày 3 lần ăn hết là kiến hiệu.
Đất lòng bếp 1 cục bằng trứng gà. Tán nhỏ, hoà với nước mà uống, mửa được là kiến hiệu.
Trùng đất 14 con, giấm nửa bát, ngâm chung, đợi trùng chết thì bỏ trùng lấy giấm mà uống, như bệnh đã nguy thì cạy miệng đổ vào có thể cứu được.
- Tri trúng phải thuốc có thuốc độc đã chết rồi mà tim còn âm tức là phạm nhiệt độc
Cắt tiết chim bồ câu, thức lúc còn nóng nhỏ ngay vào miệng bệnh nhân nhỏ nhiều lần thì có thể cứu được.
Các phương khác
Bột đậu xanh khuấy vổi nước cho uống.
Cắt tiết vịt trắng cho uống ngay lúc còn nóng, hoặc tiết gà trống bạch cũng được.
Rau sam vắt lấy nước cốt 1 thang, ngày cho uống 4 – 5 lần, lấy bã đắp lên bụng càng tôt.
- Trị trúng độc, đại tràng đi ngoài ra máu
Da nhím, đốt tồn tính, tán nhỏ, hoà với nước cho uống 2 đồng cân thì lập tức mửa ra trùng độc.
Phương khác
Bèo cái phơi khô tán nhỏ, uống một đồng cân với nước cũng khỏi.
- Trị trúng độc ở khe nước, dường như có ai bắn mà không thấy hiện vật, người bị trúng ớn lạnh bắt đầu sốt, phiền não đau xương. Nếu không trị ngay thì trùng ăn vào tạng phủ mà chết
Gốc cành cỏ xước thứ cành lá đỏ tía 1 nắm, nước và rượu mỗi thứ một bát, giã nát lấy nước cốt, mỗi ngày uống 3 lần.
- Trị trúng nước độc, bắt đầu đau đầu nhức mắt, ớn lạnh, xương cứng đờ, ban ngày nhẹ, ban đêm nặng, tay chân giá lạnh đến 3 ngày trùng ăn hết hạ bộ, 6-7 ngày thì vờ mủ, ăn đến ngũ tạng thì nguy
Ké đầu ngựa lấy cả cây, lá cành. Giã vắt lấy nước cốt uống 1- 2 bát lại lấy bông tẩm nước thuốc xoa bóp ở hạ bộ, công hiệu.
- Trị cổ trướng đau bụng
Xơ mướp 1 quả bỏ lớp vỏ thái chỉ, ba đậu 14 hạt, sao chung chờ lúc ba đậu vàng thì chỉ lấy sơ mướp mà chỉ dùng trần mễ tán nhỏ, viên bằng hạt ngô đồng mỗi lần uống 100 viên, uống với nước chín.
Phương khác
Lá chàm giã vắt lấy nước cốt, xoa đầu mình và tứ chi cũng hay.
- Kinh trị uống nhầm thuốc độc, phát cuồng táo, thổ tả, phiền muộn gây chết
Cát căn sắc với nước uống thì hết. Các phương khác
Đất vách tường hướng đông 1 thang. Nước 2 thang, khuấy lẫn nhau. Đợi lắng trong mà uống thì khỏi.
Sừng tê giác (tế ngưu) đốt cháy tán nhỏ, dùng 1 đồng cân hoà với nước mà uống thì khỏi.
Búp chè, phèn chua: mỗi thứ vài phần hoà với nước mà uống hết liền.
Củ môn nước, nghiền với nước cho uống mửa ra chất độc thì khỏi.
Thạch xương bồ, bạch phàn. Mỗi thứ đều nhau tán nhỏ, hoà với nước mỏi múc mà uống rất hay.
- Kinh trị ăn nhầm các thứ độc
Gừng sống giã vắt lấy nước cốt cho uống thì khỏi.
- Kinh trị ăn nhầm các thịt độc lục súc
Đậu ván trắng đốt tồn tính cho uống là khỏi.
Các phương khác
Đậu đỏ đốt tồn tính 1 thang, nghiền nhỏ hoà với nước, uống 3 đồng cân rất công hiệu.
Đất vách tường đồng tán nhỏ, hoà với nước mà uống.
- Kinh trị ăn nhầm các chất độc, cùng ăn nhầm thịt độc, phàm thịt đậy kín để cách đêm hoặc bị nhà dột nước mưa vào, ăn rồi bị độc mà phát trướng, mửa ra máu đi ngoài cũng ra máu ngày càng xanh xao
Hạt ngô rí 3 – 4 thang, nước 2 bát, sắc còn 1 bát chờ nguội chia làm 2 phần, ngày và đêm đều uống.
- Kinh trị trúng độc thịt ngựa, thịt chó, cá chua, sinh ra căng tức dưới vùng tim hoặc chướng bụng khô miệng, phát sốt nói sảng
Rễ lau sắc với nước cho uống.
- Kinh trị ăn nhầm gan ngựa độc
Xương lợn đốt thành than tán nhỏ, hoà với nước cho uống.
- Kinh trị trúng độc thịt bò, thịt ngựa
Sữa người cho uống vào thì giã ngay.
- kinh trị ăn nhầm các loại cá độc sinh cổ trướng, bụng trướng to
Đậu đen sắc với nước uống lúc còn ấm, uống xong khỏi bệnh.
Các phương khác:
Cỏ roi ngựa 1 nắm, sắc nước uống.
Bạc hà sắc nước đặc mà uống.
Vỏ quýt 1 nắm nấu lấy nước.
Bí đao giã nhừ, vắt lấy nước cốt cho uống.
- Kinh trị ăn của trúng độc, ngay ngắt đầy bụng
Hạt hoặc lá tía tô, nấu lấy nước uống 2 thang.
Phương khác
Tỏi 2 – 3 củ sắc nước uống.
- Kinh trị ăn nhầm 1 con công gọi là trần độc, mặt xanh mửa máu gần chết
Củ nghệ giã vắt lấy nước cốt cho uống thì khỏi.
- Kinh trị ăn thịt vịt, trướng bụng không tiêu
Uống một bát nước vo gạo nếp thì tiêu ngay.
- Kinh tri ăn nhầm các thứ chim có độc
Đậu ván trắng nghiền sống, hoà với nước lạnh cho uống.
- Kinh trị chứng ăn nhiều rau quả làm cho lạnh dạ dày, trướng bụng thở gấp khó chịu
Nhục quế, tán nhỏ quết với cơm nguội, viên bằng hạt đậu nhỏ, mỗi lần uống 50 đến 60 viên với nước nóng, chưa tiêu thì cho uống nữa, tiêu thì thôi, hoặc mài với nước nóng mà uống cũng tốt.
Các phương khác
Nước đái trẻ em cho uống nhiều rất hay.
Nước mối xáo 1 chén, cho uống khỏi ngay.
- Kinh trị ăn rau quả trúng nọc rắn độc, làm cho bụng dạ buồn bực
Đậu đen tán nhỏ, ngâm rượu vắt lấy nước cốt nửa thang cho uống.
- Kinh trị ăn trúng nấm độc, phát cuồng gần chết
Lây chất trắng trong trứng gà đốt cháy tán nhỏ, hoà nước uống.
Các phương khác
Vỏ rễ cây, vỏ dẻ (hoa vàng) hoa mỏng như giấy có mùi thơm, ngọt 1 nám sắc với nước mà uống.
Lá kim nậm nhau nhỏ hút nước, như chưa khỏi dùng hoa khô mà sắc với nước uống cũng hay.
Nước đái trẻ em uống nhiều hoặc nước mới xáo uống 1 bát cũng khỏi
- Kinh trị ăn nhầm độc mộc thì sinh ra phiền muộn
Dây bí đao giã vắt lấy nước cốt mà uống thì khỏi.
- Kinh trị ăn nhầm độc lá ngón (dã cát) say gần chết
Trứng gà 3 quả đập vỡ, lấy lòng trắng cạy miệng đổ vào, giây lát mửa được ra sẽ sống lại.
- Kinh trị nuốt phải con đỉa, bụng tích trướng đau đớn
Nước ngâm chàm 1 chén, uống cho đi tả vài lần đỉa ra hết thì khỏi.
- Kinh trị nuốt phải con bọ sít
Bột chàm viên to bằng quả trứng gà hoà với nước mà uống thì đi tả hết tích.
- Kinh trị ăn phải nọc sâu, nọc rắn, thấy có độc trong họng mà khạc không ra, nuốt không xuống, bụng trên nóng bứt rứt
Tiết dê uống ngay lúc còn nóng thì yên liền.
- Kinh trị ngộ độc rết cắn, lưỡi sưng, lè ra ngoài miệng và đau nhức
Máu mồng gà tẩm vào lưỡi và nuốt thì khỏi, lưỡi thu vào ngay.
Tiết lợn hoặc tiết dê, cho uống lúc còn nóng thì mửa ra là khỏi
- Bàn về rượu phàm người ưa uống rượu quá nhiểu thời rượu thiêu đốt tỳ vị, tổn hại tinh thần và thân thể. Vì rượu rất nóng và rất độc. Nhưng trong việc cúng tế quỷ thẩn, thù tạc tân khách đã quen thành lệ cho nên không thể thiếu được
Phàm đi ra sương lạnh, hoặc vào nhà người bệnh thì tuỳ thuốc mà uống nhiều quá thì sinh bệnh, không nên khinh thường.
- Kinh trị say rượu bất tỉnh
Ốc bươu, đậu sị, hành củ. Ba vị nấu chung mà ăn hoặc nấu lấy nước để uống thì khỏi.
Các phương khác
Củ sắn dây tươi giã lấy nước cốt cho uống nếu không có cát càn tươi thì dùng bột tán khuấy với nước cho uống cũng tỉnh.
Đậu đen 1 thang, sắc với nước cho uống mửa thì khỏi.
Cúc hoa hái vào ngày 9/9 phơi khô tán nhỏ, cho uống tỉnh ngay.
Hương phụ mễ 1 lạng, sa nhân 5 đồng cân, cam thảo 3 đồng cân. Tán nhỏ, khuấy với nước sôi, cho vào tý muối mà uống hoặc sắc uống.
- Kinh trị uống rượu rồi đi ngoài ra máu
Hoa hoè 1 lạng (nửa sao, nửa để sống) hạt dành dành sao hai đồng cân, tán chừng mỗi lần uống 2 đồng cân, hoà với nước mới múc, uống lúc đói bụng
Phương khác
Cá diếc nấu canh với lá hẹ, chế vào chút rượu, thường ăn hay lắm.
- Kinh trị say rượu nôn oẹ
Đậu đỏ nấu lấy nước, thường uống sẽ khỏi.
- Kinh trị say rượu nhức dầu
Tinh tre 1 lạng, nấu với 2 bát nước, khi cạn được 1 nửa thì đập vào cho 3 quả trứng gà, sắc sôi lên mà ăn hay lắm.
- Kinh trị say rượuthành bệnh
Đậu si 1 vốc, hành 5 tép, rượu 1 bát, sắc còn 1 nửa, cho uống còn ấm, đắp mền mặc áo cho ra mồ hôi, hết ngay.
- Kinh trị uống rượu sinh ho
Bạch cương tàm 1 đồng cân, bỏ đầu chân sao khô, tán nhỏ mỗi lần uống 1 đồng cân, uống với nước chè thì khỏi.
- Kinh trị người hay uống rượu, môi miệng lở loét
Ốc bươu hoặc con nghêu nấu lấy nước cho uống rất hay.
- Thuốc cai rượu
Ké đầu ngựa 7 quả đốt cháy thành than, chế rượu vào mà uống sẽ ngày và không thèm uống nữa.
- Kinh trị uống thuốc quá liều lượng và ngộ độc buồn bực gần chết
Lá chàm giã vắt lấy nước cho uống vài thang thì khỏi hay lắm.
Các phương khác
Sừng tê ngưu đốt cháy tán nhỏ cho uống 1 đồng cân thì khỏi ngay.
Củ sắn dây tươi giã vắt lấy nước cốt cho uống hoặc cát căn khô thì sắc lấy nước mà uống thì hết.
Cho uống nước vo gạo để yên ngay, hoặc cho uống 1 thăng nước mối múc cũng được.
- Phương thuốc kinh nghiệm để giải các thứ thuốc độc bằng chất kim thạch
Cho 1 cân chì vào than lửa, đốt cho cháy lấy ra tôi vào 1 cân rượu rồi
lấy chì ra lại nấu nữa cho cháy, lại tôi vào rượu, làm như vậy 10 lần, khi rượu còn một nửa thì cho uống rất hay.
- Kinh trị ngộ độc thạch tín gần chết
Chì 4 lạng, nước 1 bát, mài hết thì cho uống sẽ giã ngay.
Các phương khác
Cho uống nhiều giấm vào, mửa ra thì giã ngay. Rễ kim châm giã vắt lấy nước cốt cho uống rất hay.
Bột đậu xanh hà thủy thạch. Các vị đều nhau, mỗi vị từ 3 đến 5 đồng cân giã rễ chàm vắt lấy nước cốt cho uống thì khỏi ngay.
Đậu ván trắng giã nhỏ hoà với nước uống thì tỉnh.
Cho uống 1 chén dầu mè thì giã ngay.
Bột nghệ 3 đồng cân, nước lạnh 1 bát, chế tạo ít mật hoà lại mà uống là yên.
Rơm lúa nếp, đốt cháy thành tro rẩy nước vào cho ướt hóa 3 đồng cân thanh đại vào mà cho uống đã kinh nghiệm.
- Kinh trị trúng độc ba đậu sinh tả lị không ngừng
Vỏ bí đổ tán nhỏ cho uống. Hoặc uống bột đậu xanh với nước thì khỏi.
- Giải độc thạch tín, ô đầu
Cho uống nhiều nước mới múc để mửa ra hoặc ỉa được là khỏi.
- Kinh trị ngộ độc ô dầu, phụ tử, thiên hùng cùng nấm dại
Đậu đen 2 vốc, cho ăn uống hoặc lấy nước cho uống khỏi ngay.
- Kinh trị dương giải độc ô đầu và độc xuyên ô
Đất vách lâu năm khuấy với nước sôi, hoặc nước lạnh lắng trong cho uống.