CẨM
Tên khoa học: Peristrophe roxburghiana (Schult.) Bremek.; thuộc họ Ô rô (Acanthaceae).
Tên đồng nghĩa: Peristrophe tincloria (Roxb.). Nees
Mô tả: Cây thảo nhiều năm, mọc toả cao 50cm. Cành nhẵn, có 4-6 rãnh dọc. Lá hình trứng, thuôn hay hình ngọn giáo, gốc nhọn, mặt dưới có lông. Cụm hoa nhỏ ở ngọn. Bao chung của cụm hoa có lá bắc không đều, có khoảng 10 hoa nằm lẫn giữa những lá bắc con hình tam giác nhọn, nhỏ hơn lá đài. Đài 5, đều nhau, dính vào nhau đến ½. Tràng màu tím, hồng hay trắng, ống hơi dài hơn môi, môi dưới hơi khía 3 thuỳ. Nhị 2, bao phấn tù. Bầu 2 ô, mỗi ô 2 noãn. Quả nang dài 1,5cm. Hoa vào mùa thu, đông.
Bộ phận dùng:Toàn cây (Herba Peristrophis Roxburghianae).
Phân bố sinh thái:Cây mọc hoang ở Lào Cai, Hoà Bình và được trồng vì lá cho màu tím tía dùng nhuộm bánh, xôi. Có thể thu hái quanh năm, rửa sạch, dùng tươi hay phơi khô dùng.
Tính vị, tác dụng:Vị ngọt và nhạt, tính mát; có tác dụng chống ho, cầm máu, tán ứ.
Công dụng:Thường dùng trị: 1. Lao phổi, khái huyết, ho, nôn ra máu; 2. Viêm phế quản cấp tính, ỉa chảy, lỵ; 3. Ổ
tụ máu, bong gân cấp.
Liều dùng:15-30g mỗi ngày, dạng thuốc sắc. Dùng ngoài giã đắp. Không dùng cho phụ nữ có thai.