Bệnh Á Sừng là gì?
Á sừng là trạng thái lớp sừng chuyển hoá dở dang, tế bào còn nhân và nguyên sinh, chưa chuyển hoá hết thành sừng. Á sừng là bệnh ngoài da có tổn thương da và bong vảy. Bình thường trên da người thường xuyên có các tế bào sừng bong ra, chúng không còn nhân. Trong bệnh lý nói trên, vì một lý do nào đó, các tế bào bong ra một cách vội vã khi nhân chưa thoái hoá hết, đó là tế bào á sừng. Nếu không giữ gìn vệ sinh, người bệnh dễ bị nhiễm khuẩn thứ phát gây sưng tấy, nổi hạch, phát sốt.
Bệnh phổ biến ở những người làm nghề nội trợ, tiếp xúc với dầu mỡ, hoá chất, xà phòng, những người dùng bàn chải đánh cọ chân tay, mang găng tay, bít tất bằng sợi tổng hợp, đi giày không thấm mồ hôi…
Biểu hiện bệnh: Ở lòng bàn tay, bàn chân và các ngón tay, ngón chân xuất hiện triệu chứng đỏ da, khô da và nứt da, vảy bong không hoàn toàn, nếu bóc vảy sẽ gây rách da, chảy máu. Bệnh nặng lên về mùa đông, khi thời tiết khô hanh, làm da khô nứt nẻ, rất đau.
Để điều trị, cần tránh tiếp xúc với hoá chất, dầu mỡ, nước rửa bát… Giữ độ ẩm cho da bằng cách ngâm chân tay vào nước ấm hàng ngày, sau đó bôi mỡ kháng sinh có có corticoid (như fucicort, betnovat-N) và thuốc giữ độ ẩm (như lacticare). Rửa sạch và lau khô nơi tổn thương rồi thoa đều thuốc lên vùng da bệnh 1-2 lần/ngày, tránh bôi lên mắt. Nên có chế độ ăn nhiều hoa quả, uống thêm vitamin H3, vitamin C, dầu cá…
Mùa đông nên đi tất, đi găng tay sớm hơn người khác để bảo vệ lớp sừng ở lòng bàn tay, chân khỏi tác hại của biến đổi thời tiết đột ngột dễ làm nứt nẻ.
Tăng cường ăn rau quả tươi để có đủ vitamin cho cơ thể nói chung và lớp sừng nói riêng. Giá đỗ, cà chua, các loại đậu, rau ngót, rau bí, bắp cải, cam, bưởi, đu đủ, cà rốt… là nguồn cung cấp vitamin vô cùng quý báu. Ngay từ bé, cần tập cho trẻ thói quen thích ăn rau quả thay vì bimbim, kẹo cao su…
Nếu có kèm theo tăng tiết mồ hôi, có thể uống lâu dài bài thuốc Nam: Lá dâu tằm 20g, Đậu đen rang lOg. Đổ 3 bát nước đun kỹ lấy 1 bát uống trong ngày. Bài thuốc rất đơn giản nhưng khá hiệu nghiệm.
Chứng Á sừng lòng bàn tay, chân
Lớp sừng chuyển hoá dở dang gọi là lớp sừng non, sừng bở, sừng tạp, kém chất lượng. Á sừng có thể gặp trong nhiều bệnh ngoài da, và là bệnh điển hình ở lòng bàn tay, chân. Vùng bàn tay, chân bị á sừng thường khô ráp, róc da, nứt nẻ ở rìa, gót chân và đầu các ngón.
Vào mùa hè, vùng da bị bệnh bị ngứa, nổi mụn nước như trong bệnh tổ đỉa, lâu ngày có thể làm các móng xù xì lỗ chỗ. Vào mùa đông, tình trạng nứt nẻ càng nặng, phần da bệnh dễ bị toác ra, rớm máu, nứt sâu ở gốc ngón, gọi là đứt cổ gà, đi lại đau đớn.
Nguyên nhân gây á sừng đến nay vẫn chưa xác định, song nhiều nhà khoa học cho rằng đó là do yếu tố di truyền trong gia đình hoặc thói quen dinh dưỡng thiếu cân đối từ bé. Thực tế cho thấy đại đa số các em mắc bệnh đều ăn ít rau quả. Thiếu vitamin nhất là A, C, D, E… sẽ ảnh hưởng đến chất lượng lớp sừng.
Phương pháp điều trị hiện nay là dùng các loại thuốc bôi bạt sừng, tạo sừng như acid salicilic, diprosalic, betnoval. cần kết hợp với thuốc kháng sinh tác động ngay tại vùng da bệnh hoặc toàn thân nếu bị nhiễm khuẩn phụ, dùng các thuốc chống nấm nếu có nhiễm nấm như mỡ nizoral, dẫn xuất imidazol, griseofulvin. Trường hợp nặng có thể phải dùng corticoid, kháng histamin.
Phía người bệnh cần cần thực hiện một số điều sau
Tránh bóc vẩy da, chọc nhể các mụn nước, chà sát kỳ cọ quá mạnh bằng đá kỳ, bàn chải…, làm xây xước lớp sừng, tạo điều kiện cho nhiễm khuẩn, nấm trên lớp sừng vốn đã kém sức đề kháng.
Không nên ngâm rửa tay chân nhiều. Chú ý giữ khô các kẽ. Lớp sừng vốn đã bở nên càng ẩm ướt càng dễ bị vi khuẩn nấm tấn công.
Hạn chế dùng xà phòng có độ tẩy mỡ cao ở tay chân. Khi tiếp xúc với xà phòng, xăng dầu cần đeo găng bảo vệ.