Tổng số bạch cầu < 4300/μL.
Giảm bạch cầu trung tính
Nhận định chung
Số lượng bạch cầu trung tính tuyệt đối < 2000/μL (tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn nếu số lượng < 1000/μL). Sinh bệnh học của giảm bạch cầu trung tính bao gồm giảm sản xuất hoặc tăng phá hủy ở ngoại vi.
Nguyên nhân
(1) thuốc-hóa chất điều trị ung thư là nguyên nhân hay gặp nhất, sau đó là các nhóm phenytoin, carbamazepin, indomethacin, chloramphenicol, penicillin, sulfonamid, cephalosporin, propylthiouracil, phenothiazin, captopril, methyldopa, procainamide, chlorpropamid, thiazid, cimetidine, allopurinol, colchicin, ethanol, penicillamin và thuốc ức chế miễn dịch;
(2) nhiễm trùng-virus (VD cúm, viêm gan, nhiễm trùng tăng bạch cầu đơn nhân, HIV), vi khuẩn (VD sốt thương hàn, lao kê, nhiễm khuẩn huyết tối cấp), sốt rét;
(3) dinh dưỡng-thiếu B12, folat;
(4) lành tính-giảm dòng bạch cầu trung tính lành tính (BEN) được thấy lên đến 25% người da đen, không liên quan đến nguy cơ nhiễm trùng;
(5) bệnh lý huyết học-giảm bạch cầu trung tính chu kỳ (q21d, thường nhiễm trùng tái đi tái tại), bệnh BC, loạn sản tủy (tiền lơ-xê-mi), thiếu máu bất sản, thâm nhiễm tủy xương (chưa rõ nguyên nhân), Hội chứng Chédiak-Higashi;
(6) cường lách-VD hội chứng Felty, lách to sung huyết, bệnh Gaucher;
(7) bệnh tự miễn-vô căn, SLE, u lympho (có thể thấy kháng thể kháng bạch cầu trung tính dương tính).
Điều trị bệnh nhân giảm bạch cầu có sốt
Ngoài các ổ nhiễm trùng thông thường, cần xem xét các xoang cạnh mũi, khoang miệng (gồm cả răng và lợi), vùng hậu môn trực tràng; điều trị kinh nghiệm với các kháng sinh phổ rộng (VD ceftazidime) được chỉ định sau khi lấy máu và cấy vi khuẩn phù hợp. Sốt giảm bạch cầu kéo dài (> 7 ngày) làm tăng nguy cơ nhiễm nấm lan tỏa; đòi hỏi bổ sung các thuốc chống nấm (VD amphotericin B). Có thể rút ngắn thời gian điều trị giảm bạch cầu do hóa chất xuống vài ngày khi sử dụng các cytokin GM-CSF hoặc G-CSF.
Giảm bạch cầu lympho
Nhận định chung
Số lượng lympho tuyệt đối < 1000/μL.
Nguyên nhân
(1) Stress cấp-VD nhồi máu cơ tim, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết;
(2) liệu pháp corticoid;
(3) u lympho (đặc biệt u Hodgkin);
(4) hội chứng suy giảm miễn dịch-thất điều-giãn mạch và hội chứng Wiskott-Aldrich và DiGeorge;
(5) liệu pháp ức chế miễn dịch-VD globulin kháng lympho, cyclophosphamide;
(6) xạ trị trường lớn (đặc biệt trong u lympho);
(7) giãn mạch lympho ở ruột (tăng mất lympho);
(8) bệnh mạn tính-VD suy tim sung huyết, ure huyết, SLE, u ác tính lan tỏa;
(9) suy tủy xương/thay thế-VD thiếu máu bất sản, lao kê.
Giảm bạch cầu mono
Nhận định chung
Số lượng bạch cầu mono tuyệt đối < 100/μL.
Nguyên nhân
(1) Stress cấp;
(2) liệu pháp corticoid;
(3) thiếu máu bất sản;
(4) bệnh bạch cầu (một số loại, VD bệnh bạch cầu tế bào lông);
(5) hóa trị và thuốc ức chế miễn dịch.
Giảm bạch cầu ái toan
Nhận định chung
Số lượng bạch cầu ái toan tuyệt đối < 50/μL.
Nguyên nhân
(1) Stress cấp;
(2) liệu pháp corticoid.