Nhận định chung
Viêm xương chũm cấp tính là tình trạng viêm các thông bào xương chũm trong xương thái dương. Tình trạng này luôn kèm theo một viêm tai giữa cấp tính và có thể là một bước tiến triển nặng hơn của một viêm tai giữa mạn tính.
Nguyên nhân thường do các loại vi trùng: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae và Streptococci nhóm A (GAS). Ngoài ra có thể còn do: Pseudomonas aeruginosa, vi khuẩn gram âm và kị khí.
Phác đồ điều trị viêm xương chũm cấp tính
Nguyên tắc điều trị
Điều trị nội: kháng sinh phổ rộng, liều cao ngay từ đầu.
Phẫu thuật kịp thời nếu cần để tránh biến chứng.
Phác đồ điều trị
Bệnh nhân được khám, soi tai, chụp X.quang/ CT scan để chẩn đoán chính xác bệnh viêm xương chũm cấp tính.
Điều trị nội khoa tích cực với kháng sinh phổ rộng, kháng viêm, giảm đau.
Phẫu thuật khi túi mủ đã hình thành, hoặc bệnh tích xương đã nặng (mất vách ngăn tế bào), khi các triệu chứng toàn thân và chức năng kéo dài: sốt, mệt nhọc, mất ngủ, đau đầu, điếc…
Điều trị nội khoa
Kháng sinh mạnh, phổ rộng: Cephalosporin thế hệ 2, 3.
Kháng viêm. Steroid: có thể sử dụng tiêm trong 3 – 5 ngày đầu sau đó chuyển sang dạng uống và giảm liều dần:
+ Mazipredone (Depersolone 0,03g) Trẻ em: 1 – 2mg/kg/ngày.
+ Methylprednisolone (Solumedrol 40mg) Trẻ em: 1- 2mg /kg/ngày.
+ Medrol 4 – 16mg, Prednisolone 5mg.
Giảm đau hạ sốt: Paracetamol.
Điều trị ngoại khoa
Mở sào bào dẫn lưu mủ và làm sạch mô viêm, tạo sự thông thương giữa tai giữa và các tế bào chũm.
Tiên lượng và biến chứng
Các biến chứng thường gặp
Cốt tủy viêm xương thái dương với hội chứng nhiễm khuẩn rất nặng.
Viêm mê nhĩ.
Liệt VII hoặc liệt VI.
Các biến chứng nội sọ: viêm màng não, áp xe não hoặc viêm tĩnh mạch bên.
Tiên lượng
Viêm xương chũm cấp tính được điều trị nội khoa kịp thời hay mổ đúng lúc thì tiên lượng tốt. Nếu được mổ đúng quy cách, thính lực sẽ không giảm hoặc có giảm rất ít không đáng kể. Nếu không được điều trị, chảy mủ tai kéo dài và thính lực sẽ giảm nhiều. Trong trường hợp có viêm mê nhĩ, tai thường bị điếc đặc. Trường hợp không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nặng, có thể tử vong như nêu trên.