GIỚI THIỆU TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG:
Những hiểu biết mới về bệnh tật hoặc có bệnh đã được thanh toán cũng như các Vacxin được sản xuất ngày một nhiều sẽ làm thay đổi lịch tiêm chủng. Việt Nam đã triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 1981 mặc dù trước đó việc tiêm chủng phòng bệnh đã được triển khai tại các vùng đô thị và đồng bằng.
Chương trình tiêm chủng mở rộng ở Việt Nam triển khai tiêm phòng 6 bệnh : Bạch hầu, ho gà, uốn ván, lao, sởi và bại liệt cho trẻ em dưới 1 tuổi. Bảng dưới đây tóm tắt các Vacxin được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng :
Loại Vacxin | BCG | DPT | Sabin(OPV) | Sởi | AT/TT |
Bản chất | Vi khuẩn lao sống giảm độc lực dạng đông khô | Giải độc tố của vi khuẩn bạch hầu, uốn ván và vi khuẩn ho gà chết | Virut Bại liệt sống giảm độc lực gồm 3 typ I,II,III. | Virut Sởi sống giảm độc lực dạng đông khô | Giải độc tố vi khuẩn uốn ván |
Bảo quản | -Không để Vacxin dưới ánh nắng mặt trời – Bảo quản ở nhiệt độ từ 0-8 °C | – Không làm đông băng Vacxin -Bảo quản ở nhiệt độ từ 0-8 °C | Bảo quản ở nhiệt độ từ âm 15 đến 25° C | Bảo quản ở nhiệt độ từ âm 15 đến 25° C | Không làm đông băng Vacxin -Bảo quản ở nhiệt độ từ 0-8 ° C |
Liều lượng | 0,1 ml | 0,5ml | 2 giọt | 0,5ml | 0,5ml |
Đường dùng | Tiêm trong da | Tiêm bắp sâu | Uống | Tiêm dưới da | Tiêm bắp. |
Dụng cụ | Bơm 0,1 ml/ kim 26G | Bơm 0,5ml/ kim 24 G | ống nhỏ giọt vô khuẩn | Bơm 0,5ml/ kim 24G | Bơm 0,5ml/ kim 24G |
Ban đầu, việc triển khai tiêm chủng theo các chiến dịch. Sau đó, qua các cuộc vận động và xã hội hoá công tác tiêm chủng, chương trình đã được tiến hành thường xuyên. Từ năm 1995, việc tiêm phòng viêm gan B, tả, thương hàn, viêm não Nhật Bản, … cũng đã và đang được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
LỊCH TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG:
Thời gian tiêm | 6 Vacxin cũ | 4 Vacxin mới |
Sơ sinh (càng sớm càng tốt) | Lao (BCG) | Viêm gan B (Mũi 1) |
1 tháng tuổi | Viêm gan B (Mũi 2) | |
2 tháng tuổi | Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, (Lần 1) | Viêm gan B (Mũi 3) |
3 tháng tuổi | Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, (Lần 2) | |
4 tháng tuổi | Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, (Lần 3) | |
9-11 tháng tuổi | Sởi | |
Trên 1 tuổi | Viêm não Nhật Bản mũi 1 | |
Viêm não Nhật Bản mũi 2 sau mũi từ 1-2 tuần | ||
2-5 tuổi | Viêm não Nhật Bản mũi 3 sau mũi 2 một năm | |
Tả lần 1 | ||
3-5 tuổi | Tả lần 2 sau lần 1 hai tuần | |
Thương hàn |
LỊCH TIÊM CHỦNG CHO NGƯỜI LỚN :
Đối với người lớn, việc tiêm nhắc lại các Vacxin là cần thiết để tăng cường khả năng đáp ứng miễn dịch. Các Vacxin thường dùng cho người lớn là :
- Vacxin phòng uốn ván (TT), tiêm nhắc lại lúc 15-19 tuổi và cứ 10 năm nhắc lại 1 lần .
- Vacxin phòng phế cầu được tiêm phòng cho người trên 65 tuổi và những người có nguy cơ phơi nhiễm
- Vacxin phòng rubella được tiêm cho các phụ nữ ở tuổi sinh đẻ có phản ứng huyết thanh âm tính với bệnh này.
- Vacxin thương hàn, viêm gan B cũng nên được tiêm nhắc lại. Vacxin dại tiêm nhắc lại khi bị chó dại cắn.
- Người lớn và những người có nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp cần được tiêm phòng các bệnh liên quan đã nêu tại phần 1.6.
Tuy nhiên, hiện nay các bệnh truyền nhiễm gây dịch có Vacxin dự phòng được Bộ Y tế chỉ đạo tiêm theo diễn biến dịch tễ hàng năm. Hệ thống y tế dự phòng trong toàn quốc chịu trách nhiệm quản lý các chương trình tiêm chủng phòng bệnh cho nhân dân.